Leksem

Leksem, wyraz słownikowy^[1] – wyraz rozumiany jako abstrakcyjna jednostka systemu słownikowego języka. Składa się na nią znaczenie leksykalne oraz zespół wszystkich funkcji gramatycznych, jakie dany leksem może spełniać, a także zespół form językowych reprezentujących w tekście leksem w jego poszczególnych funkcjach^[2]. Przykładowo wyrazy czytać, czytam, czytali, przeczytasz są formami tego samego leksemu. Pokrewnym pojęciem jest lemma, oznaczająca kanoniczną, podstawową formę leksemu, którą najczęściej podaje się w słownikach. Lemma może być reprezentowana przez jeden wyraz tekstowy.

Pojęcie to dotyczy również informatyki (języki programowania), gdzie leksem to podstawowa jednostka leksykalna, na jaką jest dzielony tekst kodu źródłowego. Odnosi się zarówno do kompilatorów, jak i interpreterów.