Liczenie omeru

Liczenie omeru (hebr. ספירת העומר [sfirat ha-omer]; jidysz: sfire cejłn); omer – w judaizmie tradycyjne, publiczne odliczanie przez kantora w synagodze kolejnych 49 dni od drugiego dnia Pesach, czyli 16 nisan, do święta Szawuot^[2]. Zwyczaj traktowany jest jako micwa^[3] i wywodzony jest z nakazu biblijnego (Kpł 23,15–16)^[2]:

Liczenie omeru obejmuje okres łączący dwa święta o korzeniach rolniczych – Pesach, którego początki sięgają celebrowanego przez ludy rolnicze wiosenego Święta Przaśników (hebr. Chag ha-Macot), które z kolei wiązało się z cyklem odradzającej się przyrody oraz początkiem zbiorów jęczmienia i ofiarowania pierwszego chleba z nowych zbiorów^[5][6], oraz Szawuot, które określało dzień początku zbiorów pszenicy^[7]. Obydwa, łączone okresem liczenia omeru, święta symbolizują także dwa ważne dla judaizmu wydarzenia w historii – wyjście z Egiptu oraz otrzymanie Tory na górze Synaj^[4]. W drugi dzień Pesach składana była ofiara z jednego omeru (jednostka miary) zmielonego jęczmienia. Pierwszy zebrany podczas żniw snopek tego zboża był przynoszony do Świątyni, a uzyskany ze zmielonego ziarna jeden omer mąki był mieszany z kadzidłem oraz olejem, a spalany miał dawać „zapach kojący dla Boga”^[4] (BT Kpł 23,13: „miłą woń dla Pana”^[8]).

Ofiary były składane w Świątyni Jerozolimskiej do czasu jej zburzenia w 70 roku. Od tego wydarzenia zwyczaj funkcjonuje w formie symbolicznej – upływ dni między obydwoma świętami odliczany przez kantora w synagodze^[2]. W okresie 49 dni – od drugiego dnia Pesach, do Szawuot – wieczornym modlitwom towarzyszy specjalne błogosławieństwo stanowiące formalne „liczenie omeru”^[4].

Od średniowiecza czas liczenia omeru jest traktowany jako okres półżałobny. Nie są wtedy organizowane śluby, nie powinno się ścinać włosów^[2]. Wyjątek stanowi święto Lag ba-Omer przypadające na trzydziesty trzeci dzień liczenia omeru^[10].