Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent | |
Typ | |
Konstrukcja |
średniopłat o konstrukcji metalowej |
Załoga |
1 |
Historia | |
Data oblotu | |
Wycofanie ze służby |
1975 (USA), 2004 (Włochy) |
Liczba egz. |
2578 |
Dane techniczne | |
Napęd | |
Ciąg |
48 kN (69 kN z dopalaczem) |
Wymiary | |
Rozpiętość |
6,36 m |
Długość |
16,66 m |
Wysokość |
4,09 m |
Powierzchnia nośna |
18,22 m² |
Masa | |
Własna |
6350 kg |
Użyteczna |
9365 kg |
Startowa |
13 170 kg (maksymalna) |
Uzbrojenia |
1 × działko M61 Vulcan kal. 20 mm |
Osiągi | |
Prędkość maks. |
2125 km/h (2,0 Ma) |
Prędkość wznoszenia |
244 m/s |
Pułap |
15 240 m |
Zasięg |
670 km (bojowy) |
Dane operacyjne | |
Użytkownicy | |
Byli użytkownicy samolotu | |
Rzuty | |
Lockheed F-104 Starfighter – amerykański naddźwiękowy samolot myśliwski zdolny do osiągania wysokich prędkości w locie poziomym i podczas wznoszenia. Używany w wariantach myśliwca przechwytującego, samolotu myśliwsko-bombowego oraz dwumiejscowego samolotu szkolno-bojowego.
Autorem koncepcji samolotu jest Clarence „Kelly” Johnson. Wobec niewystarczającego ciągu ówcześnie dostępnych silników konstruktorzy F-104 skupili się na zapewnieniu małej masy własnej i jak najmniejszych oporów aerodynamicznych myśliwca. Ujemne cechy tego rozwiązania jak duże obciążenie powierzchni, małe wydłużenie płata próbowano poprawić poprzez zastosowanie klap przednich i tylnych. Poprawiło to takie cechy jak prędkość kątowa zakrętu i manewrowość w locie, jednak prędkość lądowania była duża, a lądowanie bez pracującego silnika – nadzwyczaj ryzykowne.
F-104 Starfightera wprowadzono do służby w amerykańskich siłach powietrznych w 1958 roku, ale ze względu na niewystarczający zasięg, udźwig uzbrojenia i wyposażenia został on wycofany już w 1967. Pomimo to, w znacznie zmodyfikowanej wersji F-104 dobrze sprzedawał się poza Stanami Zjednoczonymi i znaczna liczba tych maszyn znalazła się na wyposażeniu sił powietrznych wielu krajów, głównie Niemiec, Kanady i Włoch, gdzie służyły w roli myśliwsko-bombowej do połowy lat osiemdziesiątych, a we Włoszech w zmodernizowanej wersji aż do 2004. Zmodyfikowane wersje F-104 zyskały sobie złą reputację jako samoloty niebezpieczne i trudne w pilotażu. Duża liczba wypadków, szczególnie w Niemczech, była powodem, dla którego zyskał w Luftwaffe przezwiska Witwenmacher (owdawiacz) i, z powodu częstego wbijania się w ziemię, Erdnagel (śledź od namiotu). Od lat siedemdziesiątych został zastąpiony nowocześniejszymi samolotami (między innymi F-16). Ogółem wyprodukowano 2578 egzemplarzy.
Bardzo wiele cech samolot zawdzięczał małej rozpiętości, bardzo dużemu obciążeniu powierzchni płata i jego bardzo cienkiemu profilowi. Cechy te z jednej strony decydowały o dobrych parametrach prędkościowych samolotu, z drugiej jednakże sprawiały, że miał on ograniczone możliwości manewrowe, szczególnie prędkość kątową zakrętu, dużą prędkość lądowania. Ta ostatnia cecha, przy krótkim skoku podwozia, była powodem wielu katastrof (szczególnie podczas prób samolotu i zmagania się ze zjawiskiem pompażu silnika) oraz awaryjnego lądowania tą maszyną bez pracującego silnika.