Lucas van Leyden

Lucas van Leyden

Lucas Hugensz

Autoportret (1509)
Data i miejsce urodzenia	1494 Lejda
Data i miejsce śmierci	1533 Lejda
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	renesans
Multimedia w Wikimedia Commons

Lucas van Leyden, znany też jako Lucas Hugensz (ur. 1494 w Lejdzie, zm. 1533 tamże) – niderlandzki malarz i grafik, tworzący na przełomie późnego średniowiecza i renesansu.

Naukę podstaw malarstwa rozpoczął u swojego ojca Huygha Jacobsza (1480-1538). Własną działalność rozpoczyna w 1509 r. w pracowni Cornelisa Engebrechtsz.'a (ok. 1465-1527). W 1521 r. spotkał się w Antwerpii z Albrechtem Dürerem, który go sportretował (obraz znajduje się w Musée des Beaux Arts w Lille).

Twórczość Lucasa nie jest jednolita pod względem stylu. Nieustannie eksperymentował i przerabiał liczne pomysły. Trudno też ją usystematyzować, bowiem obrazy nie były datowane.

Przeglądu dorobku dokonać można na przykładzie miedziorytów. Miedzioryt Mohamed i mnich Sergiusz z 1508 r. to dzieło najwcześniej datowane, wskazujące na świetnie opanowaną technikę miedziorytniczą. Pozostawił 175 sztychów i 110 grafik.

Mimo początkowo niewielkiej znajomości anatomii, artysta próbował swych sił w skomplikowanych przekrojach i skrótach. W sztychu Ecce Homo (1510) – zaliczanym do najdojrzalszych i najstaranniej wykończonych jego dzieł, specjalnego znaczenia nabiera znakomicie oddana architektura, niewystępująca w innych jego pracach. W sztychu Mleczarka (1510), Lucas tworzy inkunabuł malarstwa rodzajowego.

Podobnie nowy temat malarski w sztuce holenderskiej stanowi Autoportret (1509 znajdujący się w Herzog Anton Ulrich-Museum w Brunszwiku).