Madonna (piosenkarka)

Madonna

Madonna (2023)
Imię i nazwisko	Madonna Louise Ciccone
Data i miejsce urodzenia	16 sierpnia 1958 Bay City, USA
Instrumenty	gitara, perkusja, ukulele, pianino
Typ głosu	mezzosopran
Gatunki	pop, muzyka taneczna, muzyka elektroniczna, R&B, rock
Zawód	piosenkarka, kompozytorka, autorka tekstów, producentka muzyczna, tancerka, aktorka, producentka filmowa, reżyserka, scenarzystka, projektantka mody, pisarka, przedsiębiorca, filantropka
Aktywność	od 1977
Wydawnictwo	Warner Bros. (1982–2010, od 2021) Sire (1982–1995) Maverick (1992–2004) Live Nation (2007–2020) Interscope (2011–2020)
Powiązania	Breakfast Club, Emmy
Odznaczenia
Lista nagród i nominacji Madonny
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Madonna Louise Ciccone (ur. 16 sierpnia 1958 w Bay City) – amerykańska piosenkarka popowa^[1], kompozytorka, autorka tekstów, producentka muzyczna, tancerka, aktorka, producentka filmowa, reżyserka, scenarzystka, projektantka mody, pisarka, przedsiębiorczyni i filantropka.

Zaliczana jest do grona najpopularniejszych muzyków w historii, a ze względu na sukcesy w przemyśle muzycznym nazywana jest „królową popu”. W 2022 roku oszacowano, iż jej nagrania sprzedały się w liczbie ponad 400 milionów^[2] egzemplarzy, co czyni ją kobietą z największą liczbą sprzedanych wydawnictw muzycznych w historii^[3]. Ponadto jest najbardziej dochodową solistką w kwestii koncertów, członkinią Rock and Roll Hall of Fame oraz laureatką niemal 300 nagród, w tym siedmiu Grammy i dwudziestu MTV Video Music Awards. Nieprzerwanie od lat 80. należy do czołówki najpopularniejszych artystek muzycznych, a jej kariera trwa do dziś (ostatni album, Madame X, ukazał się w 2019 roku). Wydała łącznie 14 albumów studyjnych oraz wyruszyła w 12 tras koncertowych, podczas których gromadziła wielomilionową publiczność na całym świecie. Uchodzi również za ikonę popkultury. Znana jest z przełamywania barier obyczajowych i licznych kontrowersji.

Debiutowała w Nowym Jorku jako tancerka oraz członkini zespołów, a w 1982 roku rozpoczęła karierę jako solowa piosenkarka (w 1983 wydając pierwszy album, Madonna). Szybko zdobyła międzynarodową popularność, stając się jedną z największych gwiazd na rynku muzycznym. Jej albumy sprzedawały się w wielomilionowych nakładach, zaś single stawały się przebojami na całym świecie. Zaprezentowała nowatorskie podejście do dziedzin teledysku i koncertu, zwracając uwagę na ich widowiskowość i teatralność.

Od początku kariery Madonna jest również aktorką filmową i teatralną. Jest laureatką dwóch statuetek^[4] Złotego Globu (1997 i 2011) a jej dwie filmowe piosenki^[5] zdobyły Nagrody Akademii Filmowej (1991 i 1997). W 2002 porzuciła aktorstwo, w późniejszych latach debiutując w innych profesjach związanych z filmem (reżyseria, produkcja czy pisanie scenariuszy).

Począwszy od 2003 do 2008 wydała serię kilkunastu książek dla dzieci, jednak jako pisarka zadebiutowała w 1992 roku wydając kontrowersyjny album fotograficzny Sex. Ponadto jest ambasadorką i właścicielką licznych przedsięwzięć, jak kolekcje odzieżowe Material Girl, sieć siłowni Hard Candy czy linii kosmetycznych MDNA Skin, a także prowadzi działalność przedsiębiorczą. Jest również filantropem i założycielką fundacji Raising Malawi oraz Ray of Light^[6].