Midrasz

Zobacz też: czasopismo „Midrasz”.

Midrasz (hebr. ‏מִדְרָשׁ‎ midrāš, od hebr. ‏דָּרַשׁ‎ dārāš: „szukać”^[1][2], „badać”, „poszukiwać”, „śledzić”, „głosić”^[a]; l.mn. midrāšîm; jid. medresz, l.mn. medroszim) – w judaizmie wieloznaczny termin, w głównym znaczeniu określający rodzaj komentarzy rabinackich, które przyporządkowują treść tradycji do tekstu biblijnego, nawiązujących do historycznej formy stawiania pytań i udzielania odpowiedzi jako kapłańskich pouczeń, a także do prorockiej informacji^[3][4]. Jest typem literatury odnoszącej się do konkretnego, kanonicznego tekstu, uważanego przez autora za objawiony przez Boga. Midrasz jest dziełem pochodnym w stosunku do tekstu biblijnego, lecz pod względem treści, z uwagi na sens owego tekstu, pozostaje stosunkowo niezależny od podstawowego sensu biblijnego i zachowuje możliwość wydobywania nowych, zróżnicowanych znaczeń wyrażeń biblijnych^[5]. Midrasze były tworzone przez rabinów – głównie między II a IV w. – w formie ustnej, a w okresie późniejszym (do XI w.) spisywane. Stanowiły materiał wykorzystywany przy redakcji Talmudu^[6].