Mikroprogram

Mikroprogram, mikrokod – program implementujący listę rozkazów procesora. Podobnie jak język wysokiego poziomu jest kompilowany do kodu maszynowego, tak każdy rozkaz kodu maszynowego ma postać ciągu mikroinstrukcji nazywanego mikroprogramem lub mikrokodem.

Elementy tworzące mikroprogram znajdują się na pojęciowo niższym poziomie niż instrukcje języka maszynowego (asemblera). Aby więc odróżnić je od elementów programowania niskopoziomowego, stosuje się przedrostek mikro-: mikroprogram, mikrokod, mikroinstrukcja, mikroasembler.

Mikroprogramy są szczegółowo dopracowywane i optymalizowane pod kątem jak najszybszego wykonania. Zaniedbanie na tym poziomie grozi dużym spowolnieniem programów, które będą uruchamiane na tym procesorze. Mikroprogramista musi posiadać gruntowną wiedzę na temat obwodów elektrycznych danego typu komputera, ponieważ na nich właśnie operuje mikrokod. Mikroprogram jest pisany przez twórców procesorów w fazie projektowania.

W większości procesorów korzystających z mikrokodu, mikroprogram nie znajduje się w pamięci operacyjnej, lecz w specjalnej szybkiej pamięci zwanej pamięcią sterującą (ang. control store). Może być to pamięć tylko do odczytu lub pamięć o dostępie swobodnym. W drugim przypadku mikrokod jest ładowany do pamięci sterującej, z innego urządzenia pamięci, podczas inicjacji procesora. Wtedy też możliwe jest modyfikowanie mikrokodu w celu usunięcia błędów lub dodania nowych instrukcji. Mikrokod może również pozwalać na emulację innej, zwykle bardziej złożonej, architektury komputerowej.