Back Mitochondriale DNS Afrikaans دنا متقدرة Arabic Мітахандрыяльная ДНК Byelorussian Митохондриална ДНК Bulgarian Mitohondrijska DNK BS ADN mitocondrial Catalan Mitochondriální DNA Czech Mitokondrielt DNA Danish Mitochondriale DNA German Μιτοχονδριακό DNA Greek
DNA mitochondrialny (mtDNA[1][2], mDNA[3]) – materiał genetyczny w postaci kolistego DNA znajdujący się w macierzy mitochondrium (łac. matrix). Obecność DNA tłumaczona jest teorią endosymbiotycznego pochodzenia tych organelli.
Pojedyncze ludzkie mitochondrium zawiera 4–10 kolistych cząsteczek DNA o długości 16569 par zasad, z których każda koduje 37 genów. 13 z nich to geny kodujące białka, 22 kodują tRNA, a dwa ostatnie – rRNA. Białka kodowane przez mtDNA to część mitochondrialnych białek łańcucha oddechowego, jednak większość białek wchodzących w jego skład jest kodowana przez genom jądrowy. Kod genetyczny mitochondriów różni się od kodu genetycznego w genomie jądrowym. UGA (jądrowy kodon STOP) w mitochondriach oznacza tryptofan, AUA (izoleucyna) – metioninę, a AGA i AGG (arginina) są mitochondrialnymi kodonami STOP. Geny mitochondrialne ludzi nie zawierają intronów. Nici pojedynczej cząsteczki mtDNA są oznaczane jako H (ang. heavy – ciężka) i L (ang. light – lekka). Geny leżą na obydwu niciach. Na nici lekkiej transkrypcja rozpoczyna się z jednego promotora, a na nici ciężkiej z dwóch.
- ↑ Robert Kincaid Murray, Daryl K. Granner, Victor W. Rodwell: Biochemia Harpera ilustrowana. Wyd. VI uaktualnione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 397. ISBN 978-83-200-3573-5.
- ↑ Donald Voet; Judith G Voet: Biochemistry. Wyd. 4. Hoboken, NJ.: Wiley, 2011, s. 116. ISBN 978-0470-57095-1.
- ↑ B Sykes: Mitochondrial DNA and human history. Wellcome Trust, 10 września 2003. [zarchiwizowane z tego adresu (7 września 2015)].