Mono (rzeka)

Ten artykuł dotyczy rzeki. Zobacz też: inne znaczenia.

Mono

Kontynent	Afryka
Państwo	Benin  Togo
Rzeka
Długość	ok. 400 km
Źródło
Miejsce	wzgórza Koura w pobliżu miejscowości Alédjo w Beninie lub na północny wschód od miasta Sokodé w Togo
Współrzędne	9°21′00″N 1°27′00″E/9,350000 1,450000
Ujście
Recypient	Zatoka Beninu, Zatoka Gwinejska, Ocean Atlantycki
Mapa
Położenie na mapie Togo źródło
Multimedia w Wikimedia Commons

Mono^[1] – rzeka w Togo i Beninie, licząca około 400 km długości^[2].

Początek bierze na wzgórzach Koura w pobliżu miejscowości Alédjo w północno-zachodnim Beninie^[3] przy granicy z Togo lub, według innych źródeł, na północny wschód od miasta Sokodé w północno-zachodnim Togo przy granicy z Beninem^[2]. Dolny, około 100-kilometrowy odcinek rzeki tworzy granicę między Togo a Beninem^[3]. Uchodzi do Zatoki Beninu, będącej częścią Zatoki Gwinejskiej, w pobliżu miasta Ouidah^[2][4].

Jej dorzecze zajmuje obszar około 20 000 km². Rzeka płynie w kierunku południowym, silnie meandrując. W odcinku ujściowym połączona jest poprzez kanał z jeziorem Togo – największym naturalnym jeziorem w Togo^[2][5]. Naturalna roślinność dorzecza Mono została w dużym stopniu zastąpiona przez plantacje kukurydzy, manioku, pochrzynu, ryżu i bawełny. Żeglowny jest tylko krótki odcinek ujściowy rzeki^[2].

W 1987 na Mono na wschód od Atakpamé w regionie Plateaux ukończono budowę wysokiej na 53 m zapory wodnej wraz z elektrownią wodną o mocy około 65 MW. W wyniku spiętrzenia wody rzeki powstał zbiornik zaporowy o nazwie Retenue de Nangbéto^[6][7]. Jego pojemność szacuje się na około 1710 mln m³. Powierzchnia zwierciadła wody przy maksymalnym napełnieniu zbiornika wynosi około 180 km². Zapora ma długość 443 m, przy szerokości 7 m w koronie i 157 m u podstawy^[6].

W 2017 obszar lagun, lasów namorzynowych i sawann wzdłuż granicznego odcinka rzeki Mono, obejmującego aluwialną równinę i ujście, objęto ochroną w ramach rezerwatu biosfery o powierzchni 3462,85 km²^[8].