Nisza ekologiczna

Pojęcie wielowymiarowej niszy ekologicznej jest ilustrowane przykładem niszy 3-wymiarowej, w której „wymiarami” są czynniki X, Y i Z. Na rysunku przedstawiono schemat częściowo nakładających się nisz dwóch gatunków[1]; przykład jednej z nich opisano symbolami czynników X, Y, Z z dolnymi indeksami d i g, które oznaczają minimalną i maksymalną wartość czynnika – dolną i górną granicę zakresu tolerancji.
Kształt krzywych wzrostu liczebności populacji Paramecium aurelia (Pantofelek) i Stylonychia (Orzęski); eksperyment G.F. Gausego (1934), sugerujący poprawność zasady wypierania. W innych eksperymentach był osiągany stan, w którym liczebności obu gatunków utrzymywały się na stałym poziomie[2] (np. konkurencja pantofelków P. aurelia i P. bursaria[3])

Nisza ekologiczna – miejsce i funkcja organizmów w strukturze ekosystemu.

1
Z punktu widzenia szerokości zakresu tolerancji ekologicznej wyróżnia się eurybionty (A) i stenobionty: B – oligostenobionty, C – mezostenobionty, D – polistenobionty
Układ współrzędnych:
X – jeden z czynników ekologicznych:
Y – miara aktywności organizmów (np. Y1 – przeżywają; Y2 – rosną, Y3 – rozmnażają się)
2
Ewolucja (E) może prowadzić do zminimalizowania konkurencji (nałożenia nisz) lub zmaksymalizowania stopnia wykorzystania zasobów siedliska przez gatunki A i B[4].

Przypadki wspólnego wykorzystywania jednej niszy ekologicznej w warunkach naturalnych są trudniejsze do jednoznacznego stwierdzenia. Wspólna eksploatacja zasobów siedliska bywa pozorna; ze względu na niejednolitość naturalnych siedlisk możliwe są różne sposoby podziału ich zasobów między gatunki, np. wyodrębnienie miejsc na drzewach, chętniej eksploatowanych przez różne gatunki ptaków lub korzystanie z określonych części roślin przez roślinożerców.

1
Przykład podziału siedliska w wyniku konkurencji dwóch z pięciu żerujących w lesie szpilkowym gatunków lasówek z rodzaju Setophaga (Dendroica, Setophaga) – Dendroica tigrinai i Dendroica castanea; cyfry – numery stref wysokości (po 3 m)[5].
2
Przykład rozdzielenia nisz na wspólnym terenie dzięki zróżnicowaniu preferencji pokarmowych.
Orientacyjne udziały trzech różnych części traw w diecie gnu i zebry na równinie Serengeti w porze deszczowej[6]
  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Weiner.s431
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Protozoa
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Weiner.s345
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Krebs.s.230
    BŁĄD PRZYPISÓW
  5. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Krebs.s.227
    BŁĄD PRZYPISÓW
  6. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Krebs.s.200
    BŁĄD PRZYPISÓW

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in