Norma (psychologia)

Norma – rodzaj konstruktów wyznaczających na różne sposoby wzorce zwyczajnych zachowań i cech ludzi – na przykład jako przeciętne, zgodne z przewidywaniami, czy społecznie lub moralnie pożądane. Jest – niejednoznacznie – powiązana z wielorakimi koncepcjami zdrowia, w szczególności zdrowia psychicznego; może być zakorzeniona w różnorodnych założeniach filozoficznych i etycznych o naturze człowieka i świata[1][2][3].

Jak zwraca uwagę np. S.J. Bartlett, w języku potocznym „nienormalność” ma z reguły negatywne konotacje, tymczasem w rozumieniu profesjonalnym – np. jako norma statystyczna – jest to często określenie nieprzekładające się jasno na oceny o pożądanym (zdrowym czy moralnym) funkcjonowaniu. Ze względu na wieloznaczność tych kategorii, oraz potencjalnie jatrogenny i stygmatyzujący społeczny odbiór diagnozy psychologicznej i psychiatrycznej, określenie czy dane zachowanie jest „nienormalne”, oraz co z tego wynika, wymaga nie tylko fachowej wiedzy, ale także świadomości następstw takiej diagnozy[4].

  1. Helena Sęk, Psychologia kliniczna. T. 1, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 55 i następne, ISBN 83-01-14423-8, OCLC 749683041 [dostęp 2019-02-23].
  2. Arthur Reber: Słownik psychologii, pod redakcją naukową prof. dr hab. Idy Kurcz i prof. dr hab. Krystyny Skarżyńskiej. Wyd. I. Warszawa: Wydawnictwo Scholar Sp. z o.o., 2002. ISBN 83-7383-007-3.
  3. Władysław Paluchowski, Diagnoza psychologiczna: proces, narzędzia, standardy, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2007, s. 173 i następne, ISBN 978-83-60501-18-4, OCLC 750034134 [dostęp 2019-02-24].
  4. Steven J. Bartlett, Normality Does Not Equal Mental Health: The Need to Look Elsewhere for Standards of Good Psychological Health, ABC-CLIO, 30 września 2011, ISBN 978-0-313-39931-2 [dostęp 2019-02-24] (ang.).

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in