Obrona Dunkierki

Ten artykuł dotyczy bitwy stoczonej w 1940 roku. Zobacz też: ewakuację wojsk alianckich z tego miasta i oblężenie Dunkierki w 1944 roku.

Obrona Dunkierki

II wojna światowa, front zachodni, kampania francuska
Brytyjscy żołnierze na plażach Dunkierki podczas niemieckiego nalotu
Czas	26 maja – 4 czerwca 1940
Miejsce	Dunkierka i okolice
Terytorium	Francja, Belgia
Przyczyna	ofensywa niemiecka 1940
Wynik	taktyczne zwycięstwo Niemców, powodzenie alianckiej operacji ewakuacyjnej
Strony konfliktu
Wielka Brytania  Francja  Polska  Belgia  Kanada  Holandia  III Rzesza
Dowódcy
Lord Gort Maxime Weygand Georges Blanchard René Prioux Jean-Marie Charles Abrial Gerd von Rundstedt Fedor von Bock Ewald von Kleist
Siły
400 000 800 000
Straty
Wielka Brytania: 3 500 zabitych, 63 879 pojazdów, 2 472 dział, 6 niszczycieli zniszczonych, 23 niszczyciele uszkodzone,[1] 89 okrętów transportowych,[1] 177 samolotów,[2] Francja: 18 000 zabitych, 35 000 wziętych do niewoli, 3 niszczyciele, 1 000 cywilów zabitych w nalotach bombowych 20 000 zabitych i rannych, 100 czołgów, 156 samolotów[3]
Położenie na mapie Francji miejsce bitwy
51°02′03,48″N 2°22′36,55″E/51,034300 2,376819

Obrona Dunkierki, bitwa o Dunkierkę (fr.: Bataille de Dunkerque) – starcie militarne na obrzeżach miasta Dunkierka w północnej Francji stoczone podczas II wojny światowej pomiędzy aliantami a nazistowskimi Niemcami od 26 maja do 4 czerwca 1940 roku.

Gdy losy kampanii francuskiej na froncie zachodnim były już przesądzone, czasowa obrona Dunkierki była konieczna, aby osłaniać ewakuujące się do Wielkiej Brytanii wojska brytyjskie i inne oddziały alianckie przed oddziałami Wehrmachtu.

Po zakończeniu dziwnej wojny Niemcy zaatakowali Francję 10 maja 1940 r. Na północnym wschodzie niemiecka Grupa Armii B zaatakowała Holandię i posunęła się na zachód, napotykając jedynie słaby opór. W odpowiedzi Naczelny Dowódca Sił Sojuszniczych, francuski generał Maurice Gamelin, zainicjował „Plan D” i wkroczył do Belgii, by zaatakować z boku Niemców w Holandii. Plan opierał się w dużej mierze na fortyfikacjach Linii Maginota wzdłuż granicy niemiecko-francuskiej, lecz siły Wehrmachtu zajęły już większość Holandii, zanim przybyły siły francuskie. Gamelin wobec tego skierował siły pod swoim dowództwem – trzy armie zmechanizowane, francuską 1 i 7 Armię oraz Brytyjskie Siły Ekspedycyjne do rzeki Dijle. 14 maja niemiecka Grupa Armii A przedarła się przez Ardeny i szybko posunęła się na zachód w kierunku Sedanu, a następnie skręciła na północ w stronę kanału La Manche, korzystając z planu feldmarszałka Ericha von Mansteina Sichelschnitt (znanego też jako plan Mansteina) w ramach niemieckiej strategii Fall Gelb (niem. „Wariant Żółty”), skutecznie flankując siły alianckie^[4].

Seria alianckich kontrataków – w tym bitwa pod Arras – nie zdołała zatrzymać niemieckiej szpicy ataku, która dotarła do wybrzeża 20 maja, odcinając Brytyjczyków w pobliżu Armentières oraz francuską 1 Armię i wojska belgijskie dalej na północ, od większości wojsk francuskich operujących na południe od niemieckiego wyłomu. Po dotarciu do kanału, siły niemieckie skierowały się na północ wzdłuż wybrzeża, grożąc zajęciem portów i uwięzieniem aliantów, zanim zdążą ewakuować się do Wielkiej Brytanii.

W jednej z najbardziej kontrowersyjnych decyzji II wojny światowej Niemcy wstrzymali natarcie na Dunkierkę. Wbrew powszechnemu przekonaniu to, co stało się znane jako „rozkaz zatrzymania się”, nie pochodziło od Adolfa Hitlera. Generałowie Gerd von Rundstedt i Günther von Kluge zasugerowali, aby siły niemieckie wokół kotła w Dunkierce zaprzestały natarcia na port i skonsolidowały siły, aby zapobiec spodziewanej próbie przebicia się aliantów z okrążenia. Hitler jedynie zatwierdził tę decyzję 24 maja przy wsparciu Oberkommando der Wehrmacht. Armia miała się zatrzymać na trzy dni, co dało aliantom wystarczająco dużo czasu na zorganizowanie ewakuacji Dunkierki i zbudowanie linii obronnej. Podczas gdy uratowano ponad 330 000 żołnierzy alianckich,^[5] brytyjskie i francuskie wojska poniosły ciężkie straty w walkach i zostały zmuszone do porzucenia prawie całego swojego sprzętu. Sam Brytyjski Korpus Ekspedycyjny stracił około 68 000 żołnierzy podczas kampanii francuskiej.