Obserwabla

Obserwabla – operator hermitowski (samosprzężony) definiowany w mechanice kwantowej, reprezentujący pewną mierzalną wielkość fizyczną^[1].

Przydatność operatorów hermitowskich wynika stąd, że ich wartości własne są liczbami rzeczywistymi i z tej racji mogą określać wyniki pomiarów fizycznych.

Zgodnie z postulatami mechaniki kwantowej

• każdej wielkości fizycznej odpowiada pewien operator hermitowski
• wartości własne danego operatora są jedynymi możliwymi wartościami, jakie można otrzymać w pomiarze wielkości fizycznej, której odpowiada ten operator.

Jeżeli operator ma dyskretny zbiór wartości własnych, to oznacza, że wartości mierzalne są dyskretne (skwantowane).

Jeżeli dwa operatory (obserwable) nie komutują ze sobą, to odpowiadających im wielkości fizycznych nie da się zmierzyć jednocześnie.