Back احتلال راينلاند Arabic Reynlandın işğalı Azerbaijani Акупацыя Рэйнскай вобласці Byelorussian Okupace Porýní Czech Alliierte Rheinlandbesetzung German Occupation of the Rhineland English Renaniaren okupazioa Basque Reininmaan miehitys Finnish Occupation de la Rhénanie après la Première Guerre mondiale French כיבוש חבל הריין HE
.jpeg) Straż na Renie (ang. The Watch on the Rhine), obraz pędzla Williama Rothensteina | |
| Czas konfliktu |
1 grudnia 1918 – 30 czerwca 1930 |
|---|---|
| Miejsce konfliktu | |
| Terytorium | |
| Przyczyny operacji | |
| * klęska Niemiec w I wojnie światowej * niepłacenie reparacji wojennych nałożonych przez traktaty pokojowe * zwiększenie bezpieczeństwa w Europie | |
| Rezultaty operacji | |
| Remilitaryzacja Nadrenii przez nazistów (7 marca 1936 r.) | |
– niebieski: strefa francuska, w tym była amerykańska strefa wokół Koblencji,
– żółty: strefa belgijska,
– brązowy: strefa brytyjska,
– pasy: Zagłębie Ruhry okupowane przez Francję i Belgię,
– zielony: Saara, okupowana przez Francję pod patronatem Ligi Narodów[1]. Siły francuskie okupowały terytorium Niemiec w Nadrenii do końca 1930 r., ale mniejsze Terytorium Saary Francja kontrolowała do 1935 r.[2]
Okupacja Nadrenii – zbrojna okupacja obszaru niemieckiej Nadrenii trwająca od 1 grudnia 1918 r. do 30 czerwca 1930 r., która była konsekwencją klęski Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej.
Mimo że Niemcy odniosły zwycięstwo nad carską Rosją na froncie wschodnim dzięki wycofaniu się z wojny przez rząd bolszewicki po rewolucji październikowej, naczelne dowództwo wojskowe nie zdołało zapobiec upadkowi morale, zarówno wśród ludności cywilnej, jak i w armii. Pomimo przeniesienia jednostek z Rosji do walki na froncie zachodnim, ofensywa wiosenna zakończyła się niepowodzeniem, a po wybuchu rewolucji niemieckiej tymczasowy rząd Niemiec był zobowiązany zgodzić się na warunki zawieszenia broni w 1918 roku. Obejmowały one m.in. zaakceptowanie faktu, że wojska zwycięskich mocarstw zajmowały lewy brzeg Renu i cztery przyczółki na prawym brzegu o promieniu 30 km wokół Kolonii, Koblencji, Moguncji oraz 10 km wokół Kehl. Ponadto lewy brzeg Renu i pas o szerokości 50 km na wschód od Renu uznano za strefę zdemilitaryzowaną. Traktat wersalski powtórzył te postanowienia, ale ograniczył obecność obcych wojsk do piętnastu lat po podpisaniu traktatu (czyli do 1934 r.). Celem okupacji było z jednej strony zapewnienie Francji bezpieczeństwa przed ponownym atakiem niemieckim, a z drugiej strony miała służyć jako gwarancja zobowiązań reparacyjnych. Po tym jak wypłacenie reparacji wojennych osiągnięto przed terminem dzięki tzw. planowi Younga, okupacja Nadrenii została przedwcześnie zakończona 30 czerwca 1930 r. Przez ten czas administracja okupowanej Nadrenii podlegała jurysdykcji Międzysojuszniczej Wysokiej Komisji Nadreńskiej z siedzibą w dawnym Wyższym Prezydium Rady Prowincji Renu w Koblencji.
- ↑ J.E. Edmonds: The Occupation of the Rhineland 1918–29. HMSO, 1987, s. 1. (ang.).
- ↑ Emmanuel Pénicaut: L’armée française en Sarre, 1918-1930. Service historique de la défense. [dostęp 2019-10-28]. (fr.).