Opalenie – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Opalenie z siedzibą GRN w Opaleniu utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie tczewskim w woj. gdańskim na mocy uchwały nr 25/III/54 WRN w Gdańsku z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Opalenie i Jaźwiska oraz miejscowości Małe Wiosło, Wielkie Wiosło, Widlice i Dębowy Las z dotychczasowej gromady Widlice ze zniesionej gminy Opalenie w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 18 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
1 stycznia 1962 do gromady Opalenie włączono obszar zniesionej gromady Rakowiec w tymże powiecie[8].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[9]. 1 stycznia 1973 w powiecie tczewskim w woj. gdańskim reaktywowano zniesioną w 1954 roku gminę Opalenie[10].
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 25/III/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu tczewskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r., Nr. 16, Poz. 91)
- ↑ Uchwała Nr 171/XL/54 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Tczewie z dnia 2 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 7 października 1954 r., Nr. 14, Poz. 82)
- ↑ Uchwała Nr 17/IV/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 5 października 1961 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w powiatach województwa gdańskiego (zatwierdzona uchwałą Nr 433/61 Rady Ministrów z dn. 11 listopada 1961 r.) (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 31 grudnia 1961 r., Nr. 11, Poz. 88)
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XVIII/108/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 4 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie gdańskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku z dnia 15 grudnia 1972 r., Nr 20, Poz. 195)