Opera

Ten artykuł dotyczy formy muzycznej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Opera (wł. opera < łac. opera „dzieło”, „utwór”, „praca”, „wysiłek”^[1][2]) – sceniczne dzieło muzyczne wokalno-instrumentalne, w którym muzyka współdziała z akcją dramatyczną (libretto). Istotą tego gatunku muzycznego jest synteza sztuk, czyli połączenie słowa, muzyki, plastyki, ruchu, gestu oraz gry aktorskiej. Podobnie jak balet, wywodzi się z włoskich renesansowych maskarad karnawałowych, które przerodziły się w widowiska dramatyczne. Opera składa się z aktów, które podzielone są na sceny.

Opera złożona jest z:

• partii wokalnych:
  • solowych (recytatywy, arie);
  • zespołowych (ansamble);
  • chóralnych;
• partii orkiestrowych:
  • uwertura;
  • intermezzo;
• wstawek baletowych;
• czasami również z partii mówionych.

Od XVII wieku mianem tym określa się dzieło sceniczno-muzyczne wykonywane z udziałem orkiestry. Istnieje kilka rodzajów opery:

• opera seria – poważna (wyłącznie śpiewana)
• opera buffa – komiczna
• opera semiseria – poważna z elementami komicznymi
• opera balladowa – inaczej śpiewogra
• opera wodewilowa – lekki muzyczny utwór sceniczny o cechach farsy, ze śpiewami, tańcami i pantomimą
• operetka – dzieło operowe o tematyce rozrywkowej
• burletta – krótka opera z elementami burleski