| |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 38,6 km |
| Źródło | |
| Miejsce | okolice Jeziora Bajtkowskiego |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Śniardwy |
| Współrzędne | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu piskiego  | |
Orzysza, nazywana również Orzyską Strugą (Arys Fliess) – lewostronny ciek IV rzędu zlewni Pisy. Długość 38,6 km, z czego ponad połowa przebiega przez jeziora. Źródła jej znajdują się w okolicy Jeziora Bajtkowskiego położonego na południowy zachód od Ełku. Początkowo płynie w kierunku północno-zachodnim, mijając po drodze jeziora:
Rzeka wpływa do jeziora Orzysz od jego zachodniej strony na wysokości wyspy Czykietówka. Od jeziora Orzysz i Wierzbińskiego płynie do jeziora Tyrkło, a następnie uchodzi do jeziora Śniardwy.
Górny bieg rzeki, płynie przez zatorfione łąki na północ od Orzysza, łączy się z kanałem Orzysz. Dolny bieg rzeki meandruje, płynąc początkowo przez łąki, a następnie przez obszar zalesiony[1].
W lutym 1361 roku podczas przeprawy przez rzekę pod Grzegorzami został rozbity przez Krzyżaków litewski oddział. W związku z tym miejsce to zostało nazwane Brodem Kiejstutowym. Rzeka jest bardzo rzadko używana przez kajakarzy, mimo że charakteryzuje się znacznymi walorami przyrodniczymi.
Na jej brzegach rośnie bujna roślinność szuwarowa, m.in. z dominacją takich gatunków jak:
W nurcie cieku rosną:
W końcowym odcinku rzeki występują łęgi olszowo-jesionowe.
Zlewnia jeziora jest zróżnicowana i porośnięta w znacznej części obszarami leśnymi Puszczy Piskiej. Pokrywa ona utwory morenowe – pagórkowate i faliste zbudowane z glin i piasków gliniastych oraz piaszczyste sandry i enklawy utworów aluwialnych oraz torfów.
Dopływy rzeki:
- Kanał Kozielski bifurkujący ze zlewnią Dziękałówki;
- Druglin – jezioro o powierzchni 428 ha, długości 4,4 km, szerokości do 2,3 km, maksymalnej głębokości 6 m. Linia brzegowa rozwinięta, w części północnej dwie zatoki. Na jeziorze kilkanaście wysp. Brzegi w większości niskie, miejscami podmokłe, na południu zalesione.
- jezioro Wylewy.
- ↑ R. W. Pawlicki, P. Sikorski, M. Wierzba, Przewodnik po ścieżkach rowerowych, Ziemia Orzyska, Orzysz 2004, ISBN – 83-914508-0-5, s.122