Back Samanɛrɛ BM Entada CEB Entada Czech Entada English Entada Spanish Entada French Entada ID Entada Portuguese Энтада Russian Entada Swedish
 Osmoka fasolowata | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
osmoka | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Entada Adanson Fam. 2: 318, 554. Jul-Aug 1763[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
E. rheedei K. P. J. Sprengel[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Osmoka[4] (Entada Adanson) – rodzaj rośliny z rodziny bobowatych (w podrodzinie brezylkowych, dawniej w mimozowych). Obejmuje 28 gatunków[5]. Są to rośliny szeroko rozprzestrzenione w strefie tropikalnej i subtropikalnej – występują na obu kontynentach amerykańskich, w Afryce, Azji i Australii[5], przy czym najbardziej zróżnicowane są w Afryce i Ameryce Środkowej[6].
W większości to pnącza rosnące w lasach i sięgające w nich najwyższych koron drzew[7][8][9]. Niektóre gatunki drzewiaste rosną na sawannach[9]. Część gatunków występujących na wybrzeżach ma strąki wypełnione komorami powietrznymi, rozprzestrzeniane przez prądy morskie (czasem po rozpadnięciu się na poszczególne człony)[7][5]. Stąd zwane bywają „morską fasolą” lub „orzechami wodnymi”[7] (udało się skiełkować nasiono, które w morzu spędziło 21 miesięcy)[5]. Zdarza się, że nasiona osmoki znajdowane są także na atlantyckich wybrzeżach Europy[10] (trafiające się na plażach Wielkiej Brytanii nasiona Entada gigas o średnicy 5 cm zwane są „szczęśliwymi fasolkami” ang. lucky beans)[5].
Entada gigas ma liście spożywane jak warzywo, a nasiona po upieczeniu. Wytrzymałe włókna służą do wyrobu sieci i żagli. Nasiona są też źródłem saponin[5]. Bogate w nie są także nasiona osmoki fasolowatej i oczyszczającej wykorzystywane w Azji do mycia włosów[5][7][11]. Osmoka oczyszczająca ma też długą tradycję wykorzystania w ziołolecznictwie wielu krajów[7].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieruggieroBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieapwebBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c Entada. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-12-03].
- ↑ Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 524. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ a b c d e f g David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 331, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ Entada Adanson. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-12-03].
- ↑ a b c d e Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieweglar_06BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Zbigniew Podbielkowski: Fitogeografia części świata. Europa, Azja, Afryka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 290. ISBN 83-01-07584-8.
- ↑ a b Stanisław Lisowski: Świat roślinny tropików. Poznań: Sorus, 1998, s. 28, 64. ISBN 83-85599-78-9.
- ↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 1. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 213. ISBN 83-7079-778-4.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieweglar_08BŁĄD PRZYPISÓW