Pandemia COVID-19

Pandemia COVID-19
Ilustracja
Potwierdzone przypadki COVID-19 na świecie

     ≥100 mln

     10 mln – 100 mln

     1 mln – 10 mln

     100 tys. – 1 mln

     10 tys. – 100 tys.

     1 tys. – 10 tys.

     100–1000

     1–100

     brak zachorowań lub brak danych

Ilustracja
Potwierdzone przypadki na 1000 mieszkańców

     > 100

     30–100

     10–30

     3–10

     1–3

     0,3–1

     0–0,3

     brak zakażeń lub brak danych

Choroba

COVID-19

Wirus

SARS-CoV-2

Lokalizacja

 świat

Pierwsze wystąpienie

Wuhan, Chiny

Data wystąpienia

od 17 listopada 2019[1][2]
(1825 dni temu)

Potwierdzone przypadki

globalnie – 765 222 932[3]
(w tym region europejski – 275 974 801[3])

Ofiary śmiertelne

globalnie – 7 072 496[4]
(w tym region europejski – 2 230 564[3])

Pandemia COVID-19pandemia zakaźnej choroby COVID-19 wywoływanej przez koronawirusa SARS-CoV-2[5]. Rozpoczęła się jako epidemia 17 listopada 2019 w mieście Wuhan, w prowincji Hubei, w środkowych Chinach, a 11 marca 2020 została uznana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za pandemię[6][7][1][2].

W okresie od listopada 2019 do stycznia 2020 zachorowania pojawiały się głównie w mieście Wuhan, w środkowych Chinach, ale już w połowie stycznia wirus rozprzestrzenił się w całych Chinach[1][2]. W drugiej połowie lutego ogniska zakażeń z setkami chorych wybuchły w Korei Południowej, we Włoszech oraz w Iranie. Od 4 marca 2020 są notowane zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w Polsce[8]. 13 marca 2020 WHO podała, że centrum pandemii koronawirusa stała się Europa[9]. Później zachorowania rozlały się na pozostałe kontynenty, a ostatnim, na którym stwierdzono zachorowania, stała się w grudniu 2020 Antarktyda[10].

Do 25 maja 2022 odnotowano ponad 529 mln przypadków zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w 192 państwach i terytoriach. Z tej liczby jest blisko 23 mln aktywnych przypadków, ozdrowień ponad 499 mln przypadków oraz ponad 6,30 mln zgonów[11].

W skali międzynarodowej zostały podjęte działania w celu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się zakażeń. Ograniczono podróże, wprowadzono kwarantanny i godziny policyjne, odroczono lub odwołano szereg wydarzeń sportowych, religijnych i kulturalnych[12]. W Chinach i w Korei Południowej wprowadzono środki policyjne[13][14][15]. Część państw zamknęła granice lub wprowadziła ograniczenia ruchu granicznego, w tym przylotów pasażerów, oraz restrykcje wobec osób przekraczających granice[16][17]. Wprowadzono kontrole temperatury pasażerów na lotniskach i dworcach kolejowych[18]. W związku z wybuchem pandemii w 177 państwach na poziomie krajowym lub lokalnym zostały zamknięte szkoły i uniwersytety, co w wymiarze globalnym w szczycie dotknęło blisko 1,27 miliarda uczniów i studentów (72,4%)[19].

Pandemia spowodowała globalne zakłócenia społeczne i gospodarcze[20], w tym największą światową recesję od czasów wielkiego kryzysu[21]. Doprowadziła do opóźnienia lub odwołania wydarzeń: sportowych(inne języki), religijnych(inne języki), politycznych(inne języki) i kulturalnych(inne języki)[22], powszechnych braków w zaopatrzeniu(inne języki), które pogłębiły się w wyniku panicznych zakupów[23][24][25], oraz do zmniejszenia emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych(inne języki)[26]. W internecie i mediach zaczęły szerzyć się teorie spiskowe oraz dezinformacja dotyczące wirusa[27][28]. Odnotowano szereg przypadków ksenofobii i rasizmu wobec Chińczyków i innych mieszkańców Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej[29].

5 maja 2023 WHO ogłosiła zakończenie stanu zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym(inne języki) (PHEIC) w związku z COVID-19[30][31]. Niektóre kraje zmieniły już swoje podejście do zdrowia publicznego, uznając COVID-19 za chorobę endemiczną[32][33].

  1. a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie l1
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie l2
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ecdc
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. https://ourworldindata.org/coronavirus
  5. Coronavirus disease 2019 [online], Światowa Organizacja Zdrowia [dostęp 2020-03-15] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-30].
  6. Coronavirus: COVID-19 Is Now Officially A Pandemic, WHO Says [online], NPR.org [dostęp 2020-03-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09] (ang.).
  7. World Health Organization (WHO), BREAKING „We have therefore made the assessment that COVID19 can be characterized as a pandemic” [online], @WHO, 11 marca 2020 [dostęp 2020-03-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-12] (ang.).
  8. Pierwszy przypadek koronawirusa w Polsce [online], Ministerstwo Zdrowia, 4 marca 2020 [dostęp 2020-03-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-04].
  9. WHO: Europa stała się epicentrum pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 [online], Puls Medycyny, 13 marca 2020 [dostęp 2020-03-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09].
  10. Coronavirus spreads to Antarctic research station [online], BBC News, 22 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-22].
  11. Coronavirus Update (Live) [online], worldometers.info [dostęp 2022-05-25] (ang.).
  12. Coronavirus Cancellations: An Updating List [online], The New York Times, 16 marca 2020 [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-01].
  13. Coronavirus: Shanghai neighbour Zhejiang imposes draconian quarantine [online], South China Morning Post, 6 lutego 2020 [dostęp 2020-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-06].
  14. Sarah Marsh, Four cruise ship passengers test positive in UK – as it happened, The Guardian, 23 lutego 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-23].
  15. ja:新型肺炎流行の中国、7億8000万人に「移動制限 [online], CNN Japan [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-13].
  16. David Nikel, Denmark Closes Border To All International Tourists For One Month [online], Forbes [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09].
  17. Coronavirus: Poland to close borders to foreigners, quarantine returnees [online], Reuters/The Straits Times, 14 marca 2020 [dostęp 2020-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-24].
  18. Coronavirus Update: Masks And Temperature Checks In Hong Kong [online], Nevada Public Radio [dostęp 2020-01-26] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-02].
  19. COVID-19 Educational Disruption and Response [online], UNESCO, 8 maja 2020 [dostęp 2020-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09].
  20. Here Comes the Coronavirus Pandemic: Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire [online], The New York Times, 29 lutego 2020 [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-08].
  21. IMFBlog, The Great Lockdown: Worst Economic Downturn Since the Great Depression [online], IMF Blog [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-15].
  22. The New York Times, A List of What’s Been Canceled Because of the Coronavirus, „The New York Times”, 1 kwietnia 2020, ISSN 0362-4331 [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-01] (ang.).
  23. Liz Weston, Stop panic-buying toilet paper: How to stock up smart, emergency or not [online], MarketWatch [dostęp 2020-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2020-10-09].
  24. Jade Scipioni, Why there will soon be tons of toilet paper, and what food may be scarce, according to supply chain experts [online], CNBC, 18 marca 2020 [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-24].
  25. The Coronavirus Outbreak Could Disrupt the U.S. Drug Supply [online], Council on Foreign Relations [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-18].
  26. Jonathan Watts, Niko Kommenda, Coronavirus pandemic leading to huge drop in air pollution, „The Guardian”, 23 marca 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-04] (ang.).
  27. Rosie Perper, As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4 trillion hit to global GDP [online], Business Insider/Yahoo! News, 5 marca 2020 [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-05].
  28. Rachel Clamp, Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven’t learned from our past [online], The Conversation, 5 marca 2020 [dostęp 2020-03-14] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-06].
  29. Nylah Burton, The coronavirus exposes the history of racism and „cleanliness” [online], Vox, 7 lutego 2020 [dostęp 2020-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07].
    *Fears of new virus trigger anti-China sentiment worldwide [online], The Korea Times, 2 lutego 2020 [dostęp 2020-03-22] [zarchiwizowane z adresu 2020-05-22].
  30. World Health Organization (WHO), Statement on the fifteenth meeting of the International Health Regulations (2005) Emergency Committee regarding the coronavirus disease (COVID-19) pandemic [online], WHO, 5 maja 2023 [dostęp 2023-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2023-05-05].
  31. COVID-19 no longer constitutes a public health emergency of international concern – PAHO/WHO | Pan American Health Organization [online], www.paho.org [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  32. Spain to treat COVID-19 as an endemic illness instead of pandemic [online], euronews, 18 stycznia 2022 [dostęp 2023-05-16] (ang.).
  33. Koreans move out of pandemic’s shadow after nearly 3 years of battling COVID-19 [online], koreatimes, 4 listopada 2022 [dostęp 2023-05-16] (ang.).

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in