Polska Rzeczpospolita Ludowa

Rzeczpospolita Polska (1944–1952)
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1952–1989)
22 lipca 1944 – 31 grudnia 1989
Godło Flaga
Godło Flaga
Hymn: Mazurek Dąbrowskiego
Ustrój polityczny

demokracja ludowa

Konstytucja

Konstytucja marcowa (1944–1947)
Mała Konstytucja (1947–1952)
Konstytucja PRL (1952–1989)

Stolica

Warszawa

Data powstania

22 lipca 1944

Data likwidacji

31 grudnia 1989[1]

Prezydent

Wojciech Jaruzelski

Premier

Tadeusz Mazowiecki

Powierzchnia

312 677 km²[a][2]

Populacja (1989)
• liczba ludności


37 970 155

• gęstość

121 os./km²

Kod ISO 3166

PL

Waluta

złoty (PLZ)

Telefoniczny nr kierunkowy

+48

Domena internetowa

brak (domenę .pl wprowadzono dopiero w III RP w roku 1990)

Kod samochodowy

PL

Strefa czasowa

UTC +1 – zima
UTC +2 – lato

Język urzędowy

polski

Religia dominująca

oficjalnie ateizm państwowy[3][4], de facto katolicyzm

PKB (1980)
 • całkowite 
 • na osobę


56,6 mld[5] USD
1591,9[5] USD

PKB (PSN) (1980)
 • całkowite 
 • na osobę


150,9 mld[5] dolarów międzynar.
4245,3[5] dolarów międzynar.

Mapa opisywanego kraju
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Ludność II Rzeczypospolitej, deklarująca język polski jako ojczysty, według spisu powszechnego 1931 roku – geneza linii Curzona
Zmiany granic i linia Curzona
Ulotka antykomunistyczna z okresu II wojny światowej
Churchill, Roosevelt i Stalin na konferencji jałtańskiej, luty 1945
Orzeł wojskowy wzór 43 (tzw. piastowski)[6]
Jakub Berman (przed 1949)
Edward Osóbka-Morawski

Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL); (do 1952: Rzeczpospolita Polska; pot. Polska Ludowa[7]) – historyczne państwo polskie istniejące w latach 1944–1989. Polska w tym okresie była państwem niesuwerennym oraz satelickim pozostającym pod polityczną dominacją ZSRR[8][9][10]. Rządy sprawowała komunistyczna Polska Partia Robotnicza, a następnie Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, jako partia hegemoniczna, przy formalnym istnieniu ugrupowań satelickich, tzw. stronnictw sojuszniczych (Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne).

  1. Dz.U. z 1989 r. nr 75, poz. 444.
  2. W 1970 roku, Historia Polski w liczbach. Ludność. Terytorium, Warszawa 1994, s. 140.
  3. (ang.) Wolak, Arthur J. 2004. Forced out: the fate of Polish Jewry in Communist Poland. Tucson, Ariz: Fenestra Books. s. 104.
  4. Piotr Stanisz, Ideologiczne podstawy polityki wyznaniowej w PRL, bazhum.muzhp.pl, 2000, s. 259–270.
  5. a b c d Dane dotyczące PKB Międzynarodowego Funduszu Walutowego za rok 1980: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2014. [dostęp 2014-07-21]. (ang.).
  6. Noszony m.in. na czapkach przez żołnierzy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
  7. Propagandowo, potocznie i niekiedy w oficjalnych aktach władz, np. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 1971 r. w sprawie zasad podwyższania emerytur pracownikom, którzy przepracowali w Polsce Ludowej ponad 10 lat (Dz.U. z 1971 r. nr 4, poz. 40).
  8. Należy podkreślić, że najistotniejszym elementem kształtującym politykę zewnętrzną PRL było ścisłe podporządkowanie naszego kraju ZSRR, widoczne zarówno we wzajemnych stosunkach, jak i w kontaktach z krajami bloku wschodniego, państwami Europy Zachodniej, USA i innymi.(…) Stosunki pomiędzy ZSRR a PRL układały się na zasadzie zależności, a ich cechą było podporządkowanie jednej strony drugiej i kontrola jednej przez drugą. Wyróżnikiem penetracji był „przesunięty regulator”, czyli radzieckie struktury penetrujące, które przeniknęły na terytorium Polski, do wnętrza jej systemu państwowego. Podmiotem penetrującym był radziecki ośrodek decyzyjny realizujący swe cele za pomocą struktur sterowniczych.Sławomir Weremiuk, Specyfika stosunków polsko–radzieckich w okresie 1944–1991, t. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego nr 11 (6) 2014, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, s. 43–57, ISSN 2080-1335 [zarchiwizowane z adresu 2019-02-12]. Informacja o publikacji na stronie ABW.
  9. Wojciech Roszkowski określa podległość Polski Ludowej wobec ZSRR w latach 1945–1956 jako kolonialną, zmienioną w latach 1956–1989 w radziecki protektorat.
  10. Polska Rzeczpospolita Ludowa, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-06-05].


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy