Polski indeks biotyczny (BMWP-PL) – wskaźnik jakości wód stosowany do monitoringu rzek i jezior w Polsce, zaadaptowany z brytyjskiego indeksu BMWP ((ang.) Biological Monitoring Working Party score). Indeks biotyczny opracowano w celu dostosowania polskich metod biomonitoringu do ujednoliconego systemu stosowanego w Unii Europejskiej. Ramowa dyrektywa wodna Unii Europejskiej wprowadziła nowe podejście do oceny czystości i klasyfikacji wód, kładąc nacisk na ocenę stanu ekologicznego. W konsekwencji wzrosła rola badań biologicznych w monitornigu cieków. Ocena ekologiczna opiera się na zespołach organizmów (fitoplankton, makrofity, fitobentos, makrozoobentos, ryby), które w dyrektywie nazywane są biologicznymi elementami jakości. W polskim indeksie biotycznym uwzględnione są następujące grupy bezkręgowców wodnych[1]:
Polski indeks biotyczny stał się jednym ze wskaźników służących do oceny jakości wód w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód[3]. Wśród proponowanych przez polskich bentologów systemów oceny w tym czasie była kombinacja polskiego indeksu biotycznego i zmodyfikowanego wskaźnika różnorodoności biologicznej Margaleffa[4]. Wartości graniczne dla klas jakości wód wskaźnika BMWP-PL obowiązujące w rozporządzeniu z 2004 r. przedstawia poniższa tabela[3]:
Klasa Wartości BMWP-PL I >100 II 70–99 III 40–69 IV 10–39 V <10
Następnie obowiązujący w polskim systemie ocenie jakości wód wskaźnik stanu zoobentosu rozbudowano, a wskaźnik BMWP-PL stał się jednym ze wskaźników cząstkowych Polskiego Wielometrycznego Wskaźnika Stanu Ekologicznego Rzek (MMI)[5].
- ↑ Piotr Klimaszyk, Adam Trawiński: Ocena stanu rzek na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. INDEKS BMWP-PL. Zakład Ochrony Wód UAM. [dostęp 2010-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
- ↑ Agnieszka Kolada i inni red., Podręcznik do monitoringu elementów biologicznych i klasyfikacji stanu ekologicznego wód powierzchniowych: aktualizacja metod, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2020, ISBN 978-83-950881-2-4, OCLC 1225221050 [dostęp 2023-12-28] (pol.).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziemnych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu tych wód Dz.U. z 2004 r. nr 32, poz. 284
- ↑ Małgorzata Gorzel, Ryszard Kornijów. Biologiczne metody oceny jakości wód rzecznych. „Kosmos”. 2 (263) (53), s. 183–191, 2004. Polskie Towarzystwo Przyrodników im. Kopernika. (pol.).
- ↑ Barbara Bis, Artur Mikulec: Typy biocenotyczne rzek Polski: wyznaczenie granic klas za pomocą Polskiego Wielometrycznego Wskaźnika Stanu Ekologicznego Rzek MMI_PL, na podstawie makrobezkręgowców bentosowych (moduł oceny: RIVECO macro). W: Przewodnik do oceny stanu ekologicznego rzek na podstawie makrobezkręgowców bentosowych. Barbara Bis (red.). Warszawa: Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2012, s. 82–93.