< Portale < Geografia < Afryka < Gabon
Gabon jest państwem położonym w środkowej Afryce nad Oceanem Atlantyckim. Graniczy z Gwineą Równikową, Kamerunem (na północy) i Kongiem (na wschodzie). Stolicą i największym miastem jest Libreville.
Od czasu niepodległości od Francji 17 sierpnia 1960, Gabon był rządzony tylko przez trzech prezydentów. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku, Gabon wprowadził wielopartyjny system i nową demokratyczną konstytucję, która uwzględniła bardziej przezroczysty wyborczy proces i zreformowała wiele rządowych instytucji. Niewielka populacja (niespełna dwa miliony), obfite bogactwa naturalne i zagraniczne prywatne inwestycje zrobiły z Gabonu jeden z najbogatszych krajów regionu, z jednym z najwyższych HDI w Czarnej Afryce.
El Hadj Omar Bongo Ondimba (ur. jako Albert-Bernard Bongo 30 grudnia 1935 w Lewai, zm. 8 czerwca 2009 w Barcelonie) – gaboński polityk, minister, wiceprezydent w latach 1966–1967, prezydent Gabonu od 1967 do 2009.
Po uzyskaniu przez Gabon niepodległości w sierpniu 1960 rozpoczął działalność polityczną. W 1960 podjął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Od 17 do 18 lutego 1964 był przetrzymywany w areszcie w Libreville w czasie, jedynego w historii kraju, zamachu stanu. Wojsko na dwa dni uwięziło i odsunęło od władzy prezydenta M'bę. Utworzony Komitet Rewolucyjny nowym prezydentem mianował Jean-Hilaire'a Aubame'a. Rebelia została stłumiona przez francuskie wojska powietrznodesantowe, które pokonały zamachowców i przywróciły władzę prezydenta M'by.
Georges Rawiri (1932-2006) – polityk i dyplomata gaboński, poeta.
Rawiri urodził się w zachodnim Gabonie. Po dojściu do władzy prezydenta Omara Bongo w 1967, Rawiri stał się liczącym się w kraju politykiem. W latach 1971-1974 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Od 1997 aż do śmierci sprawował funkcję przewodniczącego gabońskiego Senatu.
Gabon jest położony w większości w Wyżynie Dolnogwinejskiej, wzdłuż nizin. Rzeki schodzące z głębi wyrzeźbiły głębokie kanały. Najwyższym szczytem – Mt. Iboundji (1,575 m). Północna linia brzegowa to zatoki, estuaria i delty aż do delty rzeki Ogowe. Dalej na południu wybrzeże staje się bardziej strome, ale są też przybrzeżne obszary graniczone przez laguny i bagna namorzynu. Dorzecze Rzeki Ogowe, jest żeglowne na długości około 400 km.
Fauna
boa dusiciel | bawół afrykański | bongo leśne | dzioborożce | kameleon | karakal stepowy | złotokot afrykański | szympans zwyczajny | krab | słoń afrykański | goryl | buszbok subsaharyjski | hipopotam | dzikacz leśny | ibis | manat afrykański | mamba czarna | mamba pospolita | mandryl | mangusta | łuskowiec | lampart | lew | sępowronek | dzikan | papuga popielata | jeżozwierz | żmija gabońska
Flora
mango | bananowiec | palma kokosowa | heban | iroko | iboga | okume | palma | spatodea dzwonkowata | kakaowiec
Gabon podzielony jest administracyjnie na 9 prowincji i na 37 departamentów
Prowincje (w nawiasach stolice prowincji):
Gabon jest krajem rolniczo-przemysłowym.
Uprawia się: jams, maniok, taro, kukurydzę, trzcinę cukrową, kawę, kakao, palmy oleiste.
Rozwinięty jest przemysł wydobywczy (gł. wydobycie i przetwórstwo ropy naftowej). W Gabonie znajdują się złoża rudy uranu, rudy manganu i złoża rudy żelaza.
Inne występujące w obfitości bogactwa naturalne – w tym najlepsze na świecie tropikalne gatunki twardego drewna są na razie wykorzystywane w niewielkim stopniu. Gabon jest bardziej rozwinięty niż sąsiednie państwa. Był pełnym członkiem OPEC od 1975 do 1995.
Problemem gospodarki są długi od zaciągniętych pożyczek w latach siedemdziesiątych XX w.
Sektor naftowy obecnie stanowi 50% PKB i 80% eksportu. Wydobycie spada od czasów spadku cen w 1998.
Język ntoumou lub język ntumu – język z grupy fang, używany na terenach od regionu Meyo centre (Kamerun) poprzez Ma'an Ambam aż do regionu Oyem (Gabon). Język ten jest używany także na obszarze Gwinei Równikowej aż do miasta Niefang.
|