Powstanie w getcie warszawskim

Powstanie w getcie warszawskim
II wojna światowa
Ilustracja
Powstanie w getcie warszawskim. Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Ci bandyci stawiali zbrojny opór”
Czas

19 kwietnia 1943 – 16 maja 1943

Miejsce

Warszawa

Terytorium

Polska pod okupacją niemiecką (Generalne Gubernatorstwo)

Przyczyna

likwidacja getta i wymordowanie jego mieszkańców

Wynik

upadek powstania

Strony konfliktu
 III Rzesza Żydowska Organizacja Bojowa
Żydowski Związek Wojskowy
Pomoc wojskowa:
Gwardia Ludowa
 Armia Krajowa
Dowódcy
Ferdinand von Sammern-Frankenegg
Jürgen Stroop
Mordechaj Anielewicz
Marek Edelman
Paweł Frenkel
Eliezer Geller
Leon Rodal
Dawid Wdowiński
i inni
Siły
średnio ponad 2090 dziennie (według raportu Stroopa) 1000–1500 bojowników
Straty
pomiędzy 86 zabitych i 420 rannych (według polskiej prasy podziemnej), a 16 zabitych i 90 rannych (raport Stroopa, najprawdopodobniej dane zaniżone)[1][2] co najmniej 56 065 zabitych lub schwytanych, w tym cywilna ludność getta (według raportu Stroopa)
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
52°14′46″N 20°59′45″E/52,246111 20,995833
Plac Muranowski, miejsce zaciętych walk w czasie powstania w getcie w kwietniu 1943
Żydowska ludność cywilna schwytana podczas tłumienia powstania. Oryginalny niemiecki podpis: „Siłą wyciągnięci z bunkrów” (fotografia z raportu Stroopa)
Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Drużyna szturmowa”
Mieszkańcy Warszawy obserwujący płonące getto
Fotografia z Raportu Stroopa. Płoną podpalone przez Niemców kamienice na skrzyżowaniu ulic Zamenhofa i Wołyńskiej
Pożary kamienic przy ul. Nalewki
Pożar getta widziany z Żoliborza, na pierwszym planie budynki Dworca Gdańskiego
Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Dowódca wielkiej operacji”. Generał SS Jürgen Stroop stoi pośrodku i patrzy do góry; pierwszy od prawej – Josef Blösche
Obwieszczenie z 23 kwietnia 1943 podpisane przez Jürgena Stroopa zakazujące Polakom pod karą śmierci wstępu na teren „byłej żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej”
Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Rabini żydowscy”
Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Siłą wydobyci z bunkrów”
Odezwa Żydowskiej Organizacji Bojowej z 23 kwietnia do mieszkańców Warszawy
Fotografia z Raportu Stroopa. Oryginalny niemiecki podpis: „Bandyci zgładzeni w walce”
Schwytani Żydzi przy ul. Zamenhofa w drodze na Umschlagplatz
Powojenna rekonstrukcja bunkra ŻOB przy ul. Miłej 18, w którym zginął dowódca powstania Mordechaj Anielewicz
Teren getta po zakończeniu wojny. Ulica Gęsia, widok w kierunku zachodnim. W oddali widoczny wypalony gmach dawnych Koszar Wołyńskich

Powstanie w getcie warszawskim (jid. ‏וואַרשעווער געטאָ־אויפֿשטאַנד‎, Warszewer geto-ojfsztand) – zbrojne wystąpienie żydowskich podziemnych formacji zbrojnych na terenie warszawskiego getta od 19 kwietnia do 16 maja 1943.

Powstanie było pierwszą akcją zbrojną o dużej skali podjętą przez polskie organizacje podziemne przeciwko Niemcom, jak również pierwszym miejskim powstaniem w okupowanej przez Rzeszę Europie. Bezpośrednią przyczyną powstania była decyzja o likwidacji getta warszawskiego podjęta w ramach realizowanego przez Niemców planu zagłady europejskich Żydów.

  1. Emanuel Ringelblum, Joseph Kermish, Shmuel Krakowski, Polish-Jewish Relations During the Second World War, s. 178 (ang.).
  2. Barbara Engelking, Jacek Leociak, The Warsaw Ghetto. A Guide to the Perished City, s. 787.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy