Timor Wschodni
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Timoru Wschodniego Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Prezydent jest głową państwa niepodległej od 20 maja 2002 Demokratycznej Republiki Timoru Wschodniego. Pełni funkcje ceremonialne, ma jednak prawo weta w odniesieniu do części ustaw. Jest wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat. Do jego obowiązków należy m.in. powołanie szefa rządu, którym zostaje lider zwycięskiej w wyborach parlamentarnych partii lub koalicji.
Pierwszym prezydentem Timoru Wschodniego wybrano w kwietniu 2002 jednego z liderów ruchu niepodległościowego, przez wiele lat więzionego przez władze indonezyjskie Xananę Gusmão. Został on zaprzysiężony 20 maja 2002 i przejął władzę z rąk administratora ONZ, Brazylijczyka Sérgio Vieira de Mello.
Tytuł prezydenta Timoru Wschodniego nosili również inni liderzy ruchu FRETILIN po ogłoszeniu niepodległości państwa w 1975. Faktyczną niezależność Timor utracił już po 9 dniach po najeździe Indonezji (7 grudnia 1975), ale kierujący partyzantką Amaral i Lobato nosili symbolicznie tytuł prezydenta do grudnia 1978.