Back عملية فاكر Arabic Wackerův proces Czech Wacker-Hoechst-Verfahren German Wacker process English Proceso Wacker Spanish فرایند واکر Persian Wacker-hapetus Finnish Procédé Wacker French Processo Wacker Italian ワッカー酸化 Japanese
Proces Wackera (zwany też procesem Hoechsta-Wackera od firm w których został opracowany) – reakcja chemiczna bezpośredniego utleniania etenu do acetaldehydu tlenem w środowisku wodnym w obecności mieszanego chlorku palladu-miedzi (PdCl2•CuCl2) jako katalizatora homogenicznego[1]. Sumarycznie proces ten przedstawia poniższe równanie:
Proces Wackera został opublikowany w 1959 r. przez mieszany zespół chemików pracujących dla koncernów Wacker i Hoechst[1]. Było to pierwsze w historii udane zastosowanie homogenicznych katalizatorów palladu na skalę przemysłową[2].
Analogicznym procesem jest pierwszy etap reakcji Monsanto polegającej na utlenianiu propenu do kwasu octowego. Procesy Wackera i Monsanto zastąpiły w pewnym stopniu w przemyśle proces hydroformylowania, w wyniku którego również otrzymuje się z alkenów w środowisku wodnym aldehydy i ketony na skalę przemysłową. Różnica polega na tym, że reakcja hydroformylowania zachodzi z użyciem gazu syntezowego, jest katalizowana kompleksami rodu lub kobaltu i jest trudniejsza do kontroli, gdyż prowadzi zazwyczaj do otrzymania trudnej do rozdzielenia mieszaniny izomerów[3].
- ↑ a b J. Smidt, W. Hafner, R. Jira, J. Sedlmeier, R. Sieber, R. Ruttinger and H. Kojer, Angew. Chem., 1959, 71, 176; J. Smidt, W. Hafner, R. Jira, R. Sieber, J. Sedlmeier and J. Sabel, Angew. Chem., Int. Ed. Engl., 1962, 1, 80; J. Smidt, Chem. Ind., 1962, 54.
- ↑ Jiro Tsuji. Organopalladium chemistry in the '60s and '70s. „New J. Chem.”, s. 127, 2005. DOI: 10.1039/a909473c.
- ↑ Boy Cornils, Wolfgang A. Herrmann (red.): Aqueous-Phase Organometallic Catalysis: Concepts and Applications. Weinheim: Wiley-VCH, 2004. [dostęp 2009-05-06].ISBN 3-527-30712-5 /ISBN 978-3-527-30712-8