Back سيانوثوس ARZ Ceanothus Catalan Ceanothus CEB Latnatec Czech Ceanothus Danish Säckelblumen German Ceanothus English Ceanothus Spanish Céanothe French Ceanothus NB
 Ceanothus foliosus | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
prusznik | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Ceanothus Linnaeus Sp. Pl. 195. 1 Mai 1753[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
C. americanus L.[3] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Prusznik (Ceanothus L.) – rodzaj roślin z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae). Obejmuje 58[5], 59[4] do 62[6] gatunków (różne liczby zaliczanych tu gatunków wynikają głównie z różnej liczby włączanych taksonów pochodzenia mieszańcowego powstających bardzo łatwo w obrębie tego rodzaju zarówno w naturze, jak i w uprawie)[7]. Zasięg rodzaju obejmuje niemal całą Amerykę Północną od Panamy do Kanady[5][4], brak tych roślin na Antylach, na Alasce, w północnych terytoriach i niektórych prowincjach Kanady (w tym m.in. na Nowej Fundlandii i Labradorze oraz w Nowej Szkocji)[4]. Centrum zróżnicowania stanowią Stany Zjednoczone, gdzie rośnie ich 51 gatunków, przy czym 42 to endemity kalifornijskiej prowincji florystycznej, a tylko trzy występują wyłącznie na wschód od Gór Skalistych[5].
Wiele gatunków uprawianych jest jako mało wymagające w stosunku do gleby rośliny ozdobne[8]. Cenione są z powodu swych efektownych, niebieskich kwiatostanów. Wyselekcjonowano ponad 200 odmian uprawnych w obrębie tego rodzaju, w tym uznawane za najpiękniejsze rośliny kwitnące na niebiesko w ogrodach[7][9]. Popularne są w uprawie w Europie Zachodniej, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii. W Polsce uprawiane są bardzo rzadko, głównie gatunki najbardziej mrozoodporne: prusznik amerykański, jajolistny i blady Ceanothus × pallidus[9]. Liście prusznika amerykańskiego stosowane były przez Indian do sporządzania naparów, podobnie jako zamiennik herbaty stosowane były przez wojska walczące w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych[7][8]. Wykorzystywano je także w ziołolecznictwie[7].
Naukowa nazwa rodzajowa pochodzi od greckiej nazwy keanothus, użytej przez Dioskurydesa dla niezidentyfikowanej, kolczastej rośliny[5].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieruggieroBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieapwebBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Ceanothus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-12-15].
- ↑ a b c d Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiepowBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d Clifford L. Schmidt, Dieter H. Wilken: Ceanothus Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2019-12-14].
- ↑ Ceanothus. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-12-14].
- ↑ a b c d David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 175, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiephilipsBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Włodzimierz Seneta: Drzewa i krzewy liściaste C. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 81-83. ISBN 83-01-11074-0.