Back مقبلات (مشهيات) Arabic Voaspeis BAR Закуска Byelorussian Předkrm Czech Çыртмалли CV Forret Danish Vorspeise German Appetizer English Antaŭmanĝo Esperanto Aperitivo Spanish
Przystawka (zakąska) – lekkostrawna potrawa podawana w małych porcjach przed głównymi daniami[1][2][3]. Niekiedy nazywana z francuskiego hors d'œuvre[4][5] (wersja spolszczona ordewry[6])[potrzebne źródło słownikowe]. Przystawki mogą być daniami zimnymi lub gorącymi[5].
Podawane są podczas imprez, najczęściej kulturalnych, jak wernisaże, festyny, bankiety, szczególnie wtedy, gdy od przybycia gości do rozpoczęcia głównej części wydarzenia upływa więcej czasu[7]. Przystawkom towarzyszyć mogą napoje bezalkoholowe lub alkoholowe (najczęściej wino i piwo).
Chociaż każde serwowane wówczas danie umownie można nazwać przystawką, określenie hors d'oeuvre w ścisłym sensie odnosi się do pojedynczych i specjalnie przyrządzonych. Nie należy więc do nich np. zestaw wędlin czy surowych warzyw lub owoców, ale za hors d'oeuvre uważana jest np. śliwka suszona zawinięta w boczek i tak zapieczona oraz udekorowana serkiem mascarpone.
Ze względu na użyte surowce wyróżnić można zakąski[8][1]:
- mięsne (ze zwierząt rzeźnych, drobiowe, z dziczyzny i rybne),
- ze skorupiaków,
- podrobowe,
- jajeczne,
- serowe,
- warzywne,
- owocowe.
Przykłady zakąsek zimnych: marynaty, sałatki, jajka gotowane, pasztety, paszteciki[1].
Przykłady zakąsek gorących: grzanki zapiekane, paszteciki i pasztety na gorąco, potrawy z jarzyn, jaj, mięs[1].
- ↑ a b c d „Słownik zawodowy: Zakąski”. W: Ryszard Jargoń: Obsługa konsumenta, cz. 2. Wyd. 6. WSiP, 2007, s. 182. ISBN 978-83-02-07845-3 część 2, ISBN 978-83-02-07880-4 całość.
- ↑ Maurice Waite, Pocket Oxford English Dictionary, OUP Oxford, 9 maja 2013, ISBN 978-0-19-966615-7 [dostęp 2018-03-28] (ang.).
- ↑ przystawka – Słownik języka polskiego PWN. sjp.pwn.pl. [dostęp 2018-03-28].
- ↑ Dhirendra Verma, Word Origins, Sterling Publishers Pvt. Ltd, 1999, ISBN 978-81-207-1930-9 [dostęp 2018-03-28] (ang.).
- ↑ a b Harry Louis Cracknell, R.J. Kaufmann, Practical Professional Cookery, Cengage Learning EMEA, 1999, ISBN 1-86152-873-6 [dostęp 2018-03-28] (ang.).
- ↑ Natalka: O starości. [w:] PieceOfCake.pl: Wieczorna gazetka kuchenna [on-line].
- ↑ Jan Weimer, Hors D'oeuvres, Simon and Schuster, 2005, ISBN 978-0-7432-6738-0 [dostęp 2018-03-28] (ang.).
- ↑ Aleksandra Procner: Technologia gastronomiczna z towaroznawstwem, WSiP, Warszawa, 1999, tom 1, s. 177, ISBN 83-02-02789-8.