Psychoza

Gwiaździsta noc (1889) van Gogha ukazuje zmiany światła i koloru, jakie mogą pojawić się w psychozie[1][2][3]

Psychoza (gr. psyche – dusza i osis – szaleństwo, stan psychotyczny, zaburzenie psychotyczne) – w psychiatrii określenie to oznacza stan umysłu, w którym na skutek zakłóceń w postrzeganiu (percepcji) rzeczywistości, a czasem także zaburzeń świadomości, osoba ma trudność z odróżnieniem tego, co jest rzeczywiste, a co nie[4]. Sposób myślenia osób dotkniętych psychozą ulega zwykle całkowitej dezorganizacji. Objawami mogą być fałszywe przekonania (urojenia) bądź widzenie i słyszenie rzeczy, których nie widzą i nie słyszą inne osoby (halucynacje)[4]. Osoba znajdująca się w stanie psychozy ma przekonanie o realności swoich przeżyć i wydaje się jej, że funkcjonuje normalnie.

Psychoza jest ogólnym terminem opisującym całą grupę ludzkich zachowań, które mogą mieć rozmaite przyczyny i dlatego nie jest traktowana jako osobna jednostka chorobowa. W mowie potocznej termin ten jest często nadużywany do określania wszelkich „nienormalnych” zachowań. Czasem jest stosowany po prostu jako synonim „poważnego zaburzenia psychicznego”. Można również używać tego określenia w celu odróżnienia tej grupy zaburzeń od „zaburzeń nerwicowych”, które opisuje się zwykle jako przesadne lub raczej ilościowo nieprawidłowe reakcje (np. przesadny lęk, strach przed konkretnym bodźcem) niż reakcje w sensie jakościowym odmienne od normalnych doznań (np. omamy/urojenia)[5]. Jednak różne wymieniane znaczenia psychozy nie są zazwyczaj przyjmowanymi przez psychiatrów znaczeniami tego słowa.

Terminu tego po raz pierwszy użył Ernst von Feuchtersleben w 1845. Słowo to jest używane w psychiatrii głównie dla rozróżnienia stanu dezorganizacji pracy umysłu wynikającego z choroby psychicznej od podobnego w zewnętrznych przejawach stanu wynikającego z fizycznego uszkodzenia układu nerwowego.

W aktualnej Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 zaburzenia psychotyczne klasyfikowane są głównie w pozycjach F 2x i F 3x, przy czym zaburzenia z objawami psychotycznymi występują również w innych jednostkach, jak F 05 (majaczenie), czy F 06.3 (organiczne zaburzenia psychotyczne).

  1. Evelyn B. Kelly: Coping with Schizophrenia. Rosen Publishing Group, s. 25. ISBN 978-0-8239-2853-8. (ang.).
  2. Vincent Di Maio, Ron Franscell: Morgue: A Life in Death. St. Martin’s Press, s. 236. ISBN 978-1-4668-7506-7. (ang.).
  3. Julien Bogousslavsky, François Boller: Neurological Disorders in Famous Artists. Karger Medical and Scientific Publishers, s. 125. ISBN 978-3-8055-7914-8. (ang.).
  4. a b RAISE Questions and Answers [online], nimh.nih.gov [dostęp 2020-04-21].
  5. Oksfordzki podręcznik psychiatrii. Redaktor Naukowy wydania polskiego prof. dr hab. n. med. Anna Grzywa. Copyright Oxford University Press. Wydanie I Lublin 2007, s. 198. Wydawnictwo Czelej, ISBN 978-83-60608-12-8.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in