Pulsar

Pulsar Kraba w mgławicy Kraba. Widoczny wyraźnie silny wpływ jaki jego pole magnetyczne wywiera na otaczającą materię. Obraz jest kompozycją obserwacji w promieniowaniu X wykonanych przez obserwatorium Chandra oraz obrazu optycznego pochodzącego z kosmicznego teleskopu Hubble’a. Foto NASA/STScI
Schemat pulsara: model latarni morskiej. Kula w środku przedstawia pulsar, białe linie to linie pola magnetycznego

Pulsar (od pulse z ang. pulsować i -ar jak w quasar – „quasi-stellar radio source” lub też „QSO” – „quasi-stellar object”, dosłownie „obiekt gwiazdopodobny emitujący fale radiowe”)[1] – wysoce zmagnetyzowana, rotująca gwiazda neutronowa (lub biały karzeł[2]), która emituje wiązkę promieniowania elektromagnetycznego. Promieniowanie to może być obserwowane tylko, gdy wiązka emisyjna skierowana jest w stronę Ziemi (tak jak latarnia, która jest widoczna tylko, gdy jej światło jest skierowane w stronę obserwującego) i jest odpowiedzialne za pulsujące pojawianie się emisji.

Jocelyn Bell Burnell, będąc jeszcze doktorantką, zaobserwowała pulsary jako pierwsza w historii.

Gwiazdy neutronowe charakteryzują się bardzo dużą gęstością i krótkimi, regularnymi okresami obrotu. Kreuje to bardzo precyzyjne interwały pomiędzy pulsacjami, które trwają od kilku milisekund do kilku sekund dla każdego pulsara[3]. Uważa się, że pulsary mogą być jednym ze źródeł promieni kosmicznych o bardzo wysokiej energii.

Okresowość pulsarów sprawia, że są bardzo przydatnymi narzędziami. Ich obserwacje w binarnym neutronowym systemie gwiazd zostały użyte do pośredniego potwierdzenia istnienia promieniowania grawitacyjnego. Pierwsze planety pozasłoneczne zostały odkryte wokół pulsara PSR B1257+12. Poszczególne rodzaje pulsarów konkurują z zegarami atomowymi pod względem precyzji odmierzenia czasu[4].

  1. "Definicja PULSARA" . www.merriam-webster.com .
  2. University of Warwick: Mysterious white dwarf pulsar discovered. phys.org, 2017-02-07. [dostęp 2019-06-16]. (ang.).
  3. pulsary, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-04-21].
  4. Walter Sullivan, PULSAR TERMED NAJBARDZIEJ DOKŁADNY" ZEGAR "IN SKY", „NY Times”, The New York Times, 9 lutego 1983 [dostęp 2018-01-15].

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy