Back Readanorascīr ANG Радноршър Bulgarian Sir Faesyfed Breton Sir Faesyfed Welsh Radnorshire German Radnorshire English Radnorshire Spanish Radnorshire French Radnorshire FRR Radnorshire Italian
 Widok na Radnor Forest zimą | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Księstwo | |||
| Siedziba |
New Radnor (do 1833), | ||
| Powierzchnia |
1219 km² | ||
| Populacja (2011) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
21 os./km² | ||
Położenie na mapie Walii
| |||
Radnorshire (wal. Sir Faesyfed) – hrabstwo historyczne w środkowej Walii (Wielka Brytania), położone przy granicy z Anglią[1].
Hrabstwo ustanowione zostało w 1536 roku, na mocy ustawy parlamentu angielskiego, która uczyniła Walię integralną częścią Królestwa Anglii. Wcześniej obszar ten administrowany był jako część tzw. Marchii Walijskich. Pierwotną stolicą hrabstwa było New Radnor; w 1833 roku[2] przeniesiono ją do Presteigne[3]. Hrabstwo istniało do 1974 roku, kiedy zastąpione zostało przez dystrykt o tej samej nazwie, włączony do nowo utworzonego hrabstwa Powys. Dystrykt zlikwidowany został podczas reformy administracyjnej w 1996 roku[1].
Było to jedno z najmniejszych hrabstw pod względem powierzchni[a], w 1961 roku zajmujące 1219 km² (5,9% powierzchni Walii)[4], a najmniejsze pod względem liczby ludności. W 1801 roku zamieszkane było przez 19 429 osób (3,2% całkowitej ludności Walii), w 1851 roku – 25 434 (2,1%)[5], w 1901 roku – 23 281 (1,1%)[6]; w 1951 roku – 19 993 (0,8%)[4]. W 2011 roku obszar dawnego hrabstwa zamieszkany był przez 25 821 osób[3].
Ludność uległa wczesnej anglicyzacji. W 1901 roku językiem walijskim posługiwało się jedynie 6,2% mieszkańców. W 1991 roku odsetek ten wzrósł do 8,3%[1].
Radnorshire było hrabstwem śródlądowym, cechowało się górzystym krajobrazem. Przez jego zachodnią część przebiegało pasmo Gór Kambryjskich. Najwyższym szczytem hrabstwa był Great Rhos (660 m n.p.m.), znajdujący się w masywie górskim Radnor Forest. Głównymi rzekami przepływającymi przez teren hrabstwa były Wye, Elan, Ithon i Teme[3]. Na znacznych obszarach prowadzony był wypas owiec[1] i innych zwierząt, w tym walijskich kuców górskich[7]. Począwszy od XIX wieku rozwinęła się turystyka, za sprawą eksploatowanych tu źródeł mineralnych (najbardziej znaczącym uzdrowiskiem było Llandrindod Wells[7]). W latach 1892–1906 w dolinie rzeki Elan utworzone zostały zbiorniki retencyjne, wykorzystywane jako źródło wody pitnej dla miast w angielskim regionie West Midlands[1], obecnie również cenione ze względu na walory turystyczne (określane bywają mianem „walijskiej Krainy Jezior”)[3].
Głównymi miejscowościami hrabstwa były Aberedw, Knighton, Knucklas, Llandrindod Wells, Llanelwedd, New Radnor, Painscastle, Presteigne i Rhayader[3].
Do lokalnych zabytków należą pozostałości Wału Offy oraz ruiny XII-wiecznego opactwa cysterskiego Cwmhir Abbey[3].
- ↑ a b c d e Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieocbhBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiecofleinBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiehctBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwievob-census1961BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwievob-census1851BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwievob-census1911BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwievobBŁĄD PRZYPISÓW
<ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>