Blizny na przedramieniu po wcześniejszym samookaleczeniu się |
Samookaleczenie, samouszkodzenie, samozranienie[1] (ang. self-harm, self-injury, self-inflicted violence) – zjawisko o wielu nazwach i definicjach, które można skrótowo określić jako celowe zranienie się.
Samookaleczanie jest definiowane w różny sposób i różnie nazywane w różnych krajach i przez różnych badaczy. W efekcie metaanalizy i porównania między krajami i badaniami są znacząco utrudnione. W samej Polsce na opis samozranień stosuje się co najmniej 27 różnych terminów naukowych.
Osoby, które się samookaleczają bardzo często się tego wstydzą i robią wiele, by ukryć stan swojego zdrowia przed innymi ludźmi (np: nie przebierając się w ich obecności lub nosząc ubrania z długimi rękawami przez cały rok.). Pogląd, jakoby większość osób z tym problemem psychicznym raniło się, by pozyskać uwagę innych ludzi, jest z gruntu fałszywy.
Większość badań nad samookaleczaniem dotyczy świata Zachodniego, przez co zrozumienie jak kultura i język wpływają na stan osób chorych jest niewielkie.
Istnieją (stan na 2024 rok) pewne badania badające samookaleczanie na najbardziej fundamentlanym poziomie biologicznym, ale ogólnie rzecz ujmując, biomarkery samookaleczania nie są dobrze zrozumiałe. Progres w tym temacie mógłby sprawić, że powstałyby farmakoterapie dla osób, które się ranią, ale wymaga to znacznie większego zrozumienia problemu niż obecnie posiadają naukowcy.
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwie :1