Back Sonar Afrikaans سونار Arabic Sonar AST Sonar Azerbaijani سونار AZB Сонар Bulgarian Sonar Catalan ᎤᏃᏴᏨ ᎠᏣᏘᏍᎩ CHR سۆنار CKB Sonar Czech
Sonar (ang. Sound Navigation And Ranging – nawigacja dźwiękowa i pomiar odległości[1]) – urządzenie używające długich, średnich lub krótkich fal dźwiękowych do nawigacji, komunikacji, detekcji, określania pozycji, śledzenia oraz klasyfikacji ruchomych i nieruchomych obiektów zanurzonych, znajdujących się na powierzchni cieczy bądź w powietrzu[2]. Nazwa sonaru powstała pod wpływem nazwy radaru. W zależności od zasady działania, sonary mogą być aktywne bądź pasywne, mogą także łączyć obie te cechy. Najczęstszym środowiskiem zastosowania urządzeń sonarowych jest środowisko ciekłe, zwłaszcza wodne, jednakże ich odpowiednie formy mogą być wykorzystywane także w środowisku gazowym, w tym w powietrzu. W zależności od zastosowania i konstrukcji systemy echolokacyjne mogą używać bardzo szerokiego zakresu fal dźwiękowych – od infradźwięków po ultradźwięki. U niektórych zwierząt takich jak delfiny czy nietoperze umiejętność echolokacji wytworzyła się naturalnie w drodze ewolucyjnej.
Pierwszy znany przykład użycia sonaru pasywnego pochodzi od Leonarda da Vinci, który w 1490 opisał w jaki sposób za pomocą tuby można słuchać odgłosów z odległych statków[3].
- ↑ sonar, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-01-28].
- ↑ Anthony John Watts: Jane's Underwater Warfare Systems 2001-2002. Aleksandria, Wirginia: Janes Information Group, s. 89-90. ISBN 0-7106-2333-X.
- ↑ Frank Fahy, J. R. Walker: Fundamentals of noise and vibration. London: E FN Spon, 1998, s. 375. ISBN 0-419-24180-9.