Back رنين مغناطيسي إلكتروني Arabic Электронны парамагнітны рэзананс Byelorussian Электронны парамагнітны рэзананс BE-X-OLD Електронно-спинов резонанс Bulgarian Elektronska spinska rezonanca BS Ressonància paramagnètica electrònica Catalan Elektronová paramagnetická rezonance Czech Elektronspinresonans Danish Elektronenspinresonanz German Electron paramagnetic resonance English
Spektroskopia EPR (spektroskopia elektronowego rezonansu paramagnetycznego, zwana również elektronowym rezonansem spinowym, ESR, dla odróżnienia od rezonansu cyklotronowego) – technika spektroskopii pozwalająca na wykrycie i uzyskanie informacji o otoczeniu danej próbki spinowej (tj. niesparowanych elektronów) w substancjach takich jak wolne rodniki, jony metali przejściowych, pierwiastki ziem rzadkich, aktynowce, defekty w dielektrykach i węglu oraz elektrony przewodnictwa w metalach i półprzewodnikach.
Podstawowe fizyczne założenia techniki są analogiczne do tych wykorzystywanych w spektroskopii NMR, ale badane są spiny elektronów, a nie spiny jąder atomowych. Z powodu różnic w masie pomiędzy jądrami a elektronami, w technice EPR używane są słabsze pola magnetyczne i wyższe częstotliwości promieniowania mikrofalowego niż w spektroskopii NMR. Dla elektronów, rezonans paramagnetyczny w polu magnetycznym o wartości ok. 0,3 T zachodzi przy częstotliwości ok. 10 GHz (tzw. pasmo X).
Spektroskopia EPR jest wykorzystywana m.in. w fizyce ciała stałego, w chemii do badań przebiegu reakcji oraz w biologii i medycynie do badania wolnych rodników poprzez śledzenie znaczników spinowych. Metoda EPR jest też stosowana do datowania w badaniach archeologicznych, np. wieku szkliwa zębów (hydroksyapatyt pochodzenia biologicznego).
Ponieważ wolne rodniki są bardzo reaktywne i krótko żyjące, nie występują one w układach biologicznych w wysokich stężeniach. Aby badać układy biologiczne zaprojektowano małoreaktywne molekuły (tzw. pułapki spinowe) mogące wiązać się w specyficznych miejscach w komórce czy białku.