Stal stopowa

Stal stopowa – stal, w której oprócz węgla występują inne dodatki stopowe o zawartości od kilku do nawet kilkudziesięciu procent, zmieniające w znaczny sposób charakterystyki stali. Wprowadzenie do stali dodatków stopowych może mieć na celu:

• podwyższenie hartowności,
• uzyskanie określonych własności wytrzymałościowych,
• wywołanie pożądanych zmian strukturalnych,
• uzyskanie specjalnych własności chemicznych lub fizycznych,
• uproszczenie technologii i polepszenie efektów obróbki cieplnej.

Przyjmując zasadę podziału według struktury tworzącej się w warunkach wolnego chłodzenia stali z zakresu temperatur bliskich solidusu bądź w stanie wyżarzonym, można wyróżnić następujące grupy stali stopowych^[1]:

• podeutektoidalne o strukturze ferrytyczno-perlitycznej,
• eutektoidalne o strukturze perlitycznej,
• nadeutektoidalne, zawierające w strukturze wydzielone z austenitu węgliki wtórne,
• ledebutyczne, w strukturze których występują węgliki pierwotne, wydzielone z ciekłej stali podczas krzepnięcia i wchodzące w skład eutektyki-ledeburytu,
• ferrytyczne bądź austenityczne ewentualnie z wydzieleniami węglików lub faz miedzymetalicznych; są to z reguły stale o dużej zawartości dodatków stopowych i małej zawartości węgla,
• dwufazowe, tj. ferrytyczno-martenzytyczne lub ferrytyczno-austenityczne, przy czym chodzi tu najczęściej o wysokotemperaturowy ferryt δ.

Stale stopowe, zwykle bardzo drogie, używane są w zastosowaniach specjalnych, tam gdzie jest to uzasadnione ekonomicznie.