Back Steampunk Afrikaans Steampunk AN ستيم بانك Arabic Steampunk AST Stimpank Azerbaijani Стымпанк Byelorussian Steampunk Breton Steampunk Catalan ستیمپەنک CKB Steampunk Czech
Steampunk – nurt stylistyczny w kulturze (literatura, film, komiks, moda), odmiana fantastyki naukowej, boczna gałąź cyberpunka[1]. Nazwa pochodzi od słowa „steam” czyli pary i nawiązuje stylistyką, estetyką i techniką do maszyn parowych „epoki pary”, epoki wiktoriańskiej[2]. Inaczej niż w cyberpunku, technika otaczająca bohaterów nie jest oparta na elektronice, lecz na mechanice (np. odpowiednikiem komputera jest maszyna różnicowa)[2]. Charakterystyczne dla steampunka zainteresowanie rozwojem techniki często prowadzi do kreowania wynalazków nieznanych w naszej historii, dlatego nurt ten bywa zaliczany do tzw. historii alternatywnych. Akcja utworów steampunkowych przeważnie rozgrywa się w epoce wiktoriańskiej – erze rewolucji technicznej, wieku pary (stąd nazwa gatunku: steam, ang. – para). Steampunk nawiązuje do twórczości ojców fantastyki: Juliusza Verne’a, Herberta George’a Wellsa czy Marka Twaina.
Nurtem powiązanym ze steampunkiem jest neowiktorianizm (naśladowanie dziewiętnastowiecznej stylistyki). W samym steampunku obecny jest też nurt fantasy (przykładowo w komputerowej grze fabularnej Arcanum: Przypowieść o maszynach i magyi), gdzie technika występuje wraz z magią i fantastycznymi rasami, takimi jak krasnoludy czy elfy.
Obecnie coraz częściej zaczyna używać się terminu dieselpunk (czyli maszyny spalinowe), którym określa się odłam cyberpunka z akcją osadzoną najczęściej w latach 30. i 40. XX wieku.
- ↑ David Seed, A Companion to Science Fiction, John Wiley & Sons, 15 kwietnia 2008, s. 217, ISBN 978-1-4051-4458-2 [dostęp 2019-08-23] (ang.).
- ↑ a b Steampunk. oxforddictionaries.com. [dostęp 2015-11-18]. (ang.).