Sui Wendi

Sui Wendi

Imię chińskie osobiste Pismo tradycyjne 楊堅 Hanyu pinyin Yang Jian
Cesarz Wen na fragmencie Zwoju Trzynastu Cesarzy, autorstwa Yan Libena (ok. 600 - 673). Zbiory Museum of Fine Arts w Bostonie
Cesarz Chin
Okres	od 581 do 604
Następca	Sui Yangdi
Dane biograficzne
Dynastia	Sui
Data urodzenia	541
Data śmierci	604
Dzieci	Sui Yangdi

Sui Wendi, 隋文帝 (imię prywatne Yang Jian, 楊堅) (541–604) – cesarz chiński w latach 581 – 604, założyciel dynastii Sui, który ponownie zjednoczył podzielone od ponad trzech wieków Chiny.

Yang Jian urodził się w 541 r. we wpływowej rodzinie w Chinach północnych. Pierwszy tytuł wojskowy otrzymał mając 14 lat. Yang Jian był bardzo utalentowany i szybko awansował w służbie swoich władców, cesarza Wu z Północnej dynastii Zhou, jednej z Dynastii Północnych. W nagrodę za zasługi w dziele rozszerzenia władzy cesarza na większą część Chin północnych córka Yang Jiana została żoną następcy tronu, późniejszego cesarza Xuana. Po śmierci tegoż w 580, Yang Jian jako jego teść, przechwycił władzę jako regent.

W 581 r. Yang Jian zwyciężył w walce o tron i został uznany za nowego cesarza. Nie zadowolił się jednak tytułem władcy Chin północnych. W 588 r. dokonał najazdu na Chiny południowe. Najazd zakończył się sukcesem i w 589 r. Yang Jian stał się władcą całych Chin.

W czasie swego panowania zbudował nową stolicę zjednoczonego cesarstwa. Rozpoczął również budowę Wielkiego Kanału, który łączy 2 największe rzeki Chin: Jangcy i Huang He. Budowa została zakończona za panowania jego syna, Yangdi.

Znaczenie rządów Wendi jest porównywane ze znaczeniem rządów Karola Wielkiego w Europie.