Sylfion

Moneta greckiej kolonii Kyrene przedstawiająca silphium

Sylfion (gr. σίλφιον – sílphion, łac. silphium, w literaturze często używa się nazwy łacińskiej) – roślina, której sok stanowił jeden z głównych towarów eksportowych starożytnej kolonii greckiej, Kyrene (Cyreny), znany i stosowany w całym basenie Morza Śródziemnego.

Roślina wyglądem miała przypominać wielki koper, a jej owoce mogą być pierwowzorem symbolu serca[1].

Przypisywano jej liczne właściwości – była uznawana za panaceum, środek antyseptyczny, przeczyszczający, antykoncepcyjny i wczesnoporonny[2], a zarazem za przyprawę.

Objęta była monopolem państwowym, a handel nią podlegał ścisłej kontroli. Zachowała się czara przedstawiająca czwartego króla Kyreny, Arkezilaosa II, który w cieniu baldachimu nadzoruje pakowanie i dzielenie towaru – zapewne przeznaczonego do eksportu silphium.

W sztuce pt. Tragarze Hermippos wymienił zbiór towarów, które drogą morską docierały do Aten w V wieku p.n.e.[3] Na pierwszym miejscu umieścił właśnie silphium.

Znaczenie rośliny obrazują także monety Kyreny, na których jest ona przedstawiona. W późniejszych czasach roślina ta miała niezwykłą wartość dla Rzymian. Przechowywali oni silphium w publicznym skarbcu, wraz ze złotem i srebrem.

Silphium stosowano do schyłku starożytności, kiedy roślina ta prawdopodobnie wyginęła[4]. Nie udało się jednoznacznie zidentyfikować jej z żadnym znanym gatunkiem.

Współcześnie nazwę Silphium nosi rodzaj roślin z rodziny astrowatych[1].

  1. a b Adam Kapler: Skąd się wzięło serduszko?. Zielnik Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2016-08-29]. (pol.).
  2. Carol Downer: Natural Liberty: Rediscovering Self-Induced Abortion Methods. 2008, s. 81.
  3. Hermippos, Tragarze, frg. 63. Za: J. K. Davies, Demokracja w Grecji klasycznej, Warszawa 2003, s. 123.
  4. Ken Parejko. Pliny the Elder's Silphium: first recorded species extinction. „Conservation Biology”. 17, s. 925-927, 2003. Wiley. ISSN 0888-8892. 

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in