Terminator (franczyza)

Terminator – amerykańska franczyza filmowa z gatunku science-fiction stworzona przez Jamesa Camerona. Została zapoczątkowana filmem Terminator w 1984 roku opowiadającym historię pewnej młodej kobiety w latach 80. XX wieku, która zostaje zaatakowana przez cybernetycznego zabójcę (Terminatora) przybywającego z przyszłości. Wkrótce dowiaduje się ona, że została wyznaczona do eksterminacji, jako że w przyszłości urodzi syna, który w XXI wieku ma poprowadzić ludzkość do zwycięstwa w trwającej wówczas wojnie z maszynami. Cała seria obejmuje w sumie sześć filmów pełnometrażowych, jeden krótkometrażowy, serial, a także szereg gier, komiksów i książek. W rolę tytułową w większości filmów cyklu wcielił się Arnold Schwarzenegger. Do 2010 roku całkowity dochód z franczyzy wyniósł 3 miliardy dolarów^[1].

Pierwsze dwa filmy z serii – Terminator (1984) i Terminator 2: Dzień sądu (1991) – zostały nakręcone przez Jamesa Camerona i osiągnęły sukces zarówno komercyjny, jak i artystyczny, zarabiając w sumie ponad 600 milionów dolarów i czyniąc Terminatora jedną z najbardziej rozpoznawalnych serii filmowych na świecie. Obydwie produkcje wprowadzono ponadto do Narodowego Rejestru Filmowego Stanów Zjednoczonych jako filmy „znaczące kulturowo, historycznie lub estetycznie”.

Kolejne części cyklu takie jak: Terminator 3: Bunt maszyn (2003), Terminator: Ocalenie (2009) czy Terminator: Genisys (2015) zostały nakręcone bez udziału Jamesa Camerona i zarobiły razem 1,2 miliarda dolarów; jednak spotkały się z mieszanymi opiniami ze strony krytyków.

W późniejszym czasie Cameron, który w 2017 doszedł do porozumienia z właścicielami praw do marki, powrócił do pracy nad stworzoną przez siebie serią i wyprodukował nowy film cyklu – Terminator: Mroczne przeznaczenie (2019) wraz z Timem Millerem pełniącym funkcję reżysera. Produkcja choć zebrała w przeważającej części pozytywne recenzje ze strony krytyków, nie odniosła oczekiwanego sukcesu komercyjnego, zarabiając 261 milionów dolarów.