Tiktaalik

	Tiktaalik
	Daeschler, Shubin & Jenkins, 2006
	Okres istnienia: 375 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q ↓
	; Tiktaalik roseae
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	mięśniopłetwe
Podgromada	Tetrapodomorpha
Rodzaj	Tiktaalik
Gatunki
	T. roseae Daeschler, Shubin & Jenkins, 2006;
	T. roseae Daeschler, Shubin & Jenkins, 2006;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tiktaalik – rodzaj ryb mięśniopłetwych z grupy Tetrapodomorpha. Nazwa pochodzi z Inuktitut – języka Inuitów, ludu eskimoskiego zamieszkującego wyspę, na której znaleziono skamielinę zwierzęcia; oznacza „dużą rybę słodkowodną”^[1].

Skamieniałości tego kręgowca sprzed 375 milionów lat (późny dewon – czwarty okres ery paleozoicznej) znaleziono na początku roku 2006, w osadzie dna rzeki na Wyspie Ellesmere’a w arktycznej części Kanady. Wiele wskazuje na to, że może ona stanowić tzw. formę przejściową pomiędzy rybami i płazami, ponieważ wykazuje cechy charakterystyczne dla obu tych gromad kręgowców. To drapieżne zwierzę żyło na płyciznach rzek tropikalnych (w tamtym okresie połączony kontynent euroamerykański był położony w strefie tropikalnej).

Kręgowce charakterystyczne dla późnego dewonu: ryby mięśniopłetwe i czworonogi ziemnowodne.
Z mięśniopłetwych ryb takich jak eustenopteron wyewoluowały ich następcy *Panderichthys*, które mogły oddychać powietrzem atmosferycznym na mulistych płyciznach, następnie pojawił się *Tiktaalik*, który przy pomocy kończynopodobnych płetw mógł wychodzić na ląd, poprzedzając pierwsze czworonogi takie jak akantostegi, których stopy miały po osiem palców, i ichtiostegi z rozwiniętymi kończynami, buszujące w chwastach porastających nabrzeżne mokradła. Mięśniopłetwe ryby wyewoluowały także w latimerie (Coelacanthidae), które przetrwały do dnia dzisiejszego.

Odkrycie środkowodewońskich tropów tetrapodów, starszych od tiktaalika o około 18–20 mln lat, sugeruje, że był on boczną gałęzią ewolucyjną Sarcopterygii^[2].

↑ Neil Shubin: Your Inner Fish. Penguin Books, s. 25. ISBN 978-0-141-02758-6. (ang.).
↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Zachelmie
BŁĄD PRZYPISÓW

[1] Neil Shubin: Your Inner Fish. Penguin Books, s. 25. ISBN 978-0-141-02758-6. (ang.).

[Zachelmie-2] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie Zachelmie
BŁĄD PRZYPISÓW

[1]

[2]

Tiktaalik

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia