Universal Mobile Telecommunications System

UMTS (od ang. Universal Mobile Telecommunications System – Uniwersalny System Telekomunikacji Ruchomej^[1]) – jeden z systemów telefonii komórkowej trzeciej generacji (3G), umożliwiający nieograniczony dostęp radiowy do globalnej infrastruktury telekomunikacyjnej za pośrednictwem segmentu naziemnego oraz satelitarnego, zarówno dla użytkowników stacjonarnych, jak i ruchomych. Jest systemem integrującym w zamierzeniu wszystkie systemy telekomunikacyjne (teleinformatyczne, radiowe i telewizyjne). W odróżnieniu od systemu telefonii drugiej generacji (GSM) oraz generacji 2.5 (GPRS i EDGE), w których dominującą usługą miała być usługa głosowa, w systemie 3G od momentu rozpoczęcia projektowania zakładano „równoprawne” świadczenie usług telefonicznych i transmisji danych^[2].

Sieci budowane na bazie tego standardu oferują swoim użytkownikom możliwość wykonywania połączeń głosowych, wideorozmów, wysyłania wiadomości tekstowych oraz przesyłania danych. Dzięki zaimplementowanej technologii HSPA+ (HSDPA i HSUPA), będącej częścią standardu UMTS, użytkownicy mogą uzyskać transfer z przepływnością 21,6 Mbit/s podczas odbierania informacji i 5,76 Mbit/s podczas wysyłania danych.

UMTS jest następcą standardu GSM (oba są rozwijane przez organizację normalizacyjną 3GPP). Przy jego projektowaniu pozostawiono bez większych zmian sieć szkieletową, wprowadzono natomiast zasadnicze zmiany w sieci radiowej. Dzięki nowemu interfejsowi radiowemu możliwe jest lepsze wykorzystanie dostępnych zasobów radiowych, zapewnienie lepszego współczynnika QoS i zaoferowanie lepszej przepływności danych. Najpopularniejszą techniką używaną dla potrzeb dostępu do sieci radiowej jest WCDMA, dlatego często używa się, zamiennie z sieć UMTS, określenia sieć WCDMA (często stosuje się też nazwy typu sieć HSPA dla sieci budowanych w standardzie UMTS, które mają zaimplementowaną tę technikę).

Sieci w obu standardach mogą ze sobą współpracować, dostępne są telefony pracujące zarówno jako terminale GSM, jak i UMTS, możliwy jest handover (czyli przeniesienie aktywnego połączenia bez zrywania rozmowy/transmisji) pomiędzy oboma rodzajami sieci dla poruszającego się użytkownika. Usługi dostępne w sieciach GSM są też dostępne w UMTS, większość usług zdefiniowanych dla użytkowników UMTS jest dostępna (niektóre z gorszą jakością) po zalogowaniu się do sieci GSM. Ponieważ GSM jest obecnie najpopularniejszym standardem sieci komórkowych, UMTS okazał się najczęściej wybieranym rozwiązaniem, na którym oparto budowę sieci trzeciej generacji.

W drugim kwartale 2008 istniało około 230 sieci w standardzie UMTS zbudowanych w ponad 90 krajach, zarejestrowanych było ponad 235 mln subskrypcji, co stanowiło około 70% rynku systemów 3G^[3].