Back Valsesia ALS Valsesia BAR Valsesia German Valsesia English Valsesia Spanish Valsesia French Valsesia Italian Vallis Sessitensis Latin Valsesia LMO Valsesia Dutch
 Masyw Monte Rosa widziany z doliny Valsesia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Rodzaj obiektu | |
Położenie na mapie Włoch  | |
Położenie na mapie Piemontu  | |
 45°49′00″N 8°08′00″E/45,816667 8,133333
| |
Valsesia – duża dolina we Włoszech, w Alpach Pennińskich, w regionie Piemont. Odchodzi od niej kilka dużych dolin bocznych. Nazwą Valsesia określana jest często główna dolina wraz z dolinami bocznymi (m.in. Val Mastallone, Val Sermenza, Val Sorba, Valle Artogna, Val Vogna i Val d'Otro), a sama główna dolina nazwą Val Grande[1][2][3].
Główna dolina, czyli Val Grande zaczyna się w miejscowości Romagnano Sesia. Stąd dolina prowadzi na północny zachód i dochodzi do masywu Monte Rosa za którym znajduje się szwajcarska dolina Mattertal[2].
W górnej części dolinę od zachodu ogranicza potężny boczny grzbiet masywu Monte Rosa m.in. ze szczytami Schwarzhorn (4322 m), Piramide Vincent (4215 m), Balmenhorn (4167 m), Punta Giordani (4046 m) i Punta Vittoria (3435 m). Grzbiet ten oddziela dolinę Valsesia od doliny Val di Gressoney i jest granicą między regionami Dolina Aosty i Piemont[3].
Od północnego wschodu i wschodu górną część doliny Valsesia ogranicza kolejny boczny grzbiet masywu Monte Rosa (odchodzący od szczytu Signalkuppe – 4554 m) m.in. ze szczytami Punta Grober (3497 m), Punta Rizzetti (3196 m), Pizzio Bianco (3215 m) i Corno di Faller (3128 m). Grzbiet ten oddziela dolinę Valsesia od doliny Valle Anzasca[3].
Doliną płynie rzeka Sesia wypływająca z lodowców Ghiacciaio della Sesia, Ghiacciaio di Bors i Ghiacciaio delle Piode. Uchodzi ona do rzeki Pad[2].
W górnej części doliny znajduje się park regionalny Parco dell'Alta Valsesia[4]. Jest to najwyżej położony park w Europie. Znajduje się w pobliżu najwyżej położonej miejscowości w dolinie (u podnóża masywu Monte Rosa) – Alagna Valsesia[5].
Większe miejscowości w dolinie to Riva Valdobbia, Mollia, Campertogno, Piode, Pila, Scopello, Scopa, Balmuccia (odchodzi tu dolina Val Sermenza), Vocca, Varallo (odchodzi tu dolina Val Mastallone), Quarona, Borgosesia, Serravalle Sesia i Romagnano Sesia[2].
- ↑ Jan Babicz, Dariusz Tkaczyk, Alpy, Sklep Podróżnika, Warszawa, 1993.
- ↑ a b c d Italien 1, Oberitalienische Seen, Mailand, Turin, Marco Polo, ISBN 3-89525-230-1.
- ↑ a b c Punta Gnifetti Mountain Information [online], www.mountain-forecast.com [dostęp 2018-09-17] (ang.).
- ↑ Parco dell’Alta Valsesia e dell’Alta Val Strona [online], www.parks.it [dostęp 2018-09-17] (wł.).
- ↑ Vallèe d’Aoste, Studio F.M.B. Bologna, ISBN 88-7775-316-1.