Wieczernik

Ten artykuł dotyczy miejsca Ostatniej Wieczerzy Jezusa. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Wieczernik (łac. Coenaculum), zwany także Salą na górze^[1] – według tradycji chrześcijańskiej sala, w której Jezus umył uczniom nogi^[2], odbywała się Ostatnia wieczerza, Jezus ukazał się apostołom^[3] i gdzie nastąpiło zesłanie Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy^[4][5][6]. Badacze lokują tutaj także miejsce wygłoszenia przez Piotra Apostoła kazania w dniu Pięćdziesiątnicy^[6]. Zachowały się także historyczne przekazy świadczące o tym, że w istniejącym tam przed wiekami sanktuarium chrześcijańskim przechowywana była korona cierniowa^[2] oraz kolumna, przy której biczowany był Jezus^[3][7].

Wieczernik tradycyjnie utożsamiany jest z przestrzenią sanktuarium zlokalizowanego na wzgórzu nazywanym współcześnie Syjonem^[5] – najwyższym punkcie starożytnej Jerozolimy^[8], położonym poza murami Starego Miasta, na zachód od wzgórza Ofel. Budynek, w którym lokalizowany jest Wieczernik ma charakter budowli średniowiecznej, jednak najprawdopodobniej górna kondygnacja została zbudowana na starszym zrębie pochodzącym z IV wieku^[9]. Sanktuarium w swoich początkach było prawdopodobnie siedzibą pierwszej gminy chrześcijańskiej^[9]. Zwane było „górnym kościołem Apostołów”^[1], „Hagia Sion” (Święty Syjon)^[6] oraz „Mater Ecclesiarum” (Matką Wszystkich Kościołów)^[9] i otaczane czcią jako miejsce, w którym znajdował się dom Najświętszej Marii Panny, oraz jako miejsce, w którym sprawowana była pierwsza Eucharystia^[10]. Sanktuarium jest wymieniane przez Teodozego Cenobiarchę w „De Terra Sancta” z VI wieku^[10] i przez Adamnana z Hy w pod koniec VII wieku^[10][11][12]. Dotychczas brak jednak rzeczowej, naukowej dyskusji na temat autentyczności Wieczernika^[1].