Wielki Chingan

Wielki Chingan
Ilustracja
Nazwa chińska
Pismo uproszczone

大兴安岭

Pismo tradycyjne

大興安嶺

Hanyu pinyin

Dà Xīng'ān Lǐng

Wymowa (IPA)

[tâ ɕíŋn.lìŋ]

Wielki Chingan (chiń. upr. 大兴安岭; chiń. trad. 大興安嶺; pinyin Dà Xīng’ān Lǐng; mandż. Amba Hinggan) – góry w północno-wschodnich Chinach, na zachód od Niziny Mandżurskiej, ciągnące się z północy na południe na długości ok. 1200 km[1]. Ich najwyższy szczyt o nazwie Huanggangliang Shan wznosi się na wysokość 2029 m n.p.m. Wielki Chingan jest połączony z Małym Chinganem poprzez pasmo Yilehuli Shan[2]. Góry zostały sfałdowane w orogenezie hercyńskiej, a następnie zrównane i wydźwignięte ponownie w orogenezie alpejskiej. Zbudowane są z paleozoicznych granitoidów, piaskowców, łupków ilastych i wapieni oraz mezozoicznych skał magmowych, głównie bazaltów[3]. Wschodnie stoki Wielkiego Chinganu opadają dość stromo ku Nizinie Mandżurskiej, zachodnie przechodzą zaś łagodnie w równinę Hulun Buir[4]. Szczyty górskie są zaokrąglone, a doliny szerokie. Góry leżą w strefie klimatów umiarkowanych, chłodnych na północy i ciepłych na południu (w zasięgu monsunów przynoszących latem opady)[3]. Występuje górska tajga z dominacją modrzewia; w rejonach szczytowych występują rumowiska skalne i roślinność karłowata. Mniej więcej na południe od równoleżnika 50° lasy zanikają, a ich miejsce zajmuje roślinność stepowa. Północną część gór pokrywa wieczna marzłoć osiągająca miejscami 50 m grubości[4].

  1. Edward Kajdański: Chiny. Leksykon. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005, s. 301. ISBN 83-05-13407-5.
  2. Da Hinggan Range, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2010-08-31] (ang.).
  3. a b Jerzy Makowski: Geografia fizyczna świata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 129. ISBN 978-83-01-14218-6.
  4. a b Andrzej Maryański, Andrzej Halimarski: Chiny. red. Hanna Krzysztofik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1980, s. 190-192. ISBN 83-01-00952-7.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy