Wincenty Witos (1920) | |
Data i miejsce urodzenia |
21 stycznia 1874 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Prezydent Ministrów | |
Okres |
od 24 lipca 1920 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 28 maja 1923 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Rady Ministrów | |
Okres |
od 10 maja 1926 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” | |
Okres |
od 1 grudnia 1918 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Prezes Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 8 grudnia 1935 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 17 maja 1939 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
Okres |
od 22 sierpnia 1945 |
Przynależność polityczna | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Wincenty Witos (ur. 21 stycznia 1874 w Wierzchosławicach, zm. 31 października 1945 w Krakowie) – polski polityk, działacz ruchu ludowego, trzykrotny premier Rzeczypospolitej Polskiej.
Od 1895 w Stronnictwie Ludowym, w latach 1908–1914 poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego, od 12 kwietnia 1908 do 28 lipca 1931 wójt Wierzchosławic. Poseł do austriackiej Rady Państwa (1911–1918), członek Wydziału Finansowego Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych[1], od 1914 w PSL „Piast” (prezes ugrupowania od 26 czerwca 1916 roku[2] do 1931 roku) i w Naczelnym Komitecie Narodowym, później w Lidze Narodowej (1917–1918), prezes Polskiej Komisji Likwidacyjnej. Od 1919 poseł na Sejm RP.
Trzykrotnie sprawował funkcję premiera (od 24 lipca 1920 do 13 września 1921, od 28 maja 1923 do 14 grudnia 1923 i od 10 maja 1926 do 14 maja 1926), jego rząd został obalony w wyniku przewrotu majowego. W latach 1929–1930 jeden z przywódców Centrolewu. W 1930 aresztowany przez władze sanacyjne, osadzony w twierdzy brzeskiej, oskarżony w tzw. procesie brzeskim o przygotowywanie zamachu stanu, skazany na 1,5 roku więzienia, udał się na emigrację do Czechosłowacji. Do kraju powrócił 31 marca 1939 po okupacji Czecho-Słowacji przez wojska niemieckie i utworzeniu Protektoratu Czech i Moraw. Po agresji III Rzeszy na Polskę internowany przez Niemców, odrzucił propozycję utworzenia rządu kolaboracyjnego. Po utworzeniu w czerwcu 1945 Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej powołany na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Narodowej (nie podjął obowiązków), w 1945 prezes utworzonego przez Stronnictwo Ludowe „Roch” legalnego Polskiego Stronnictwa Ludowego (mikołajczykowskiego). Jeden z najważniejszych, a także najbardziej wyrazistych i wpływowych polityków II Rzeczypospolitej[3][4][5]. Jeden z ojców niepodległej Polski[6][7].
Kawaler Orderu Orła Białego.