Back Memorial (religió) Catalan Liturgická památka Czech Gebotener Gedenktag German Memorial (liturgy) English Memorial (religión) Spanish Mémoire (liturgie) French Peringatan (Katolik) ID Memoriale (atto liturgico) Italian Gedachtenis Dutch Memória (liturgia) Portuguese
Wspomnienie (łac. memoria) – w liturgii rzymskiej dzień obchodów w roku liturgicznym o randze mniejszej niż święto. Dzień obchodów wspomnienia wyznacza data lub kalendarz liturgiczny (→święta ruchome). W tradycyjnej (przedsoborowej) terminologii liturgicznej wspomnieniom odpowiadają święta III klasy (łac. festa III. classis, przed 1960 duplicia i semiduplicia)[1].
Wspomnienia dzielą się na ogólne (obchodzone w całym Kościele) lub własne (obchodzone lokalnie) oraz na obowiązkowe lub dowolne (łac. memoria ad libitum). Jeżeli w danym dniu przypada kilka wspomnień, to pierwszeństwo ma wspomnienie obowiązkowe. Jeżeli natomiast przypada w danym dniu kilka wspomnień wyłącznie dowolnych, to wybrać można tylko jedno. W okresie Wielkiego Postu wszystkie wspomnienia obchodzi się jako dodatkowe (zachowują one formularz dnia, z wyłączeniem kolekty o wspominanym świętym; w godzinie czytań dodaje się także trzecią lekcję wraz z responsorium). Należy mieć na uwadze, że w polskiej terminologii przedsoborowej wspomnieniem lub komemoracją[2] (łac. commemoratio) nazywa się inny typ obchodu, zestaw modlitw (o świętym lub o tajemnicy dnia) dołączanych obowiązkowo w pewne dni do modlitw mszalnych i niektórych brewiarzowych, ale nie stanowiących głównej treści danego dnia liturgicznego[3].
Obchody wspomnienia liturgicznego zawarte są w granicach doby.
Wspomnienia mogą mieć własny formularz mszalny lub formularz części wspólnych dla danego typu wspomnień (np. części wspólne dla liturgii wspomnień o zakonnikach). W liturgii mszalnej wspomnienia występują jedynie dwa czytania biblijne i pomijane są formy uroczyste tj. Gloria i Credo. Również w Liturgii Godzin wspomnienia mogą mieć formularz własny lub formularz wspólny dla danego typu wspomnień.
Obchody wspomnienia ustępują pierwszeństwa liturgicznego wszystkim obchodom liturgicznym z wyjątkiem dni powszednich. Jeżeli wspomnienia zbiegają się z innymi obchodami, to w danym roku pomijane są w ogóle.
Obchodzenie wspomnień przez lud nie jest nakazane żadnym prawem.
- ↑ Missale Romanum ex decreto Ss. Concilii Tridentini Restitutum Summorum Pontificum cura recognitum. Editio typica, Typis Polyglottis Vaticanis, 1962.
- ↑ Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny, Święto Katedry św. Piotra – kolekta [online], Liturgia.pl, 22 lutego 2013 [dostęp 2024-05-21] (pol.).
- ↑ Mszał Rzymski. Przekład polski i objaśnienia opracowali O.O. Benedyktyni z opactwa tynieckiego, Poznań: Pallottinum, 1963, s. 1519.