| |||
---|---|---|---|
Machu Pikchu | |||
Mama llaqta | Piruw | ||
Tinkurachina siwikuna | 13°09′47″S, 72°32′44″O | ||
Laya | Yachay tarpuy / Sallqa pacha | ||
Akllanasqa watapi | 1983 | ||
Kritiryukuna | i, iii, vii, ix | ||
Llika tiyanan | |||
Machu Pikchu (Wayna Pikchumanta rikusqa) | |||
Machu Pikchu icha Machupíkchu [1] icha Patallaqta[2] nisqaqa (QSHKS qillqaypi: Machu Piqchu icha Machu Pijchu), Piruwpi, Qusqu suyupi kaq mawk'a llaqtam, Inkakunap qhipaq pukaranmi karqan.
Hacha hacha sumaqkay rankachikuqyuq, Machupíkchu pukara [3] tiyaykan hatikasa Qosqo chawpi Antikunapi. Kaykan 2.430 t. q. s. h. [4]. Qusqu (Qosqo) [5] llaqtamantaqa 70 km. [6] karum.
Manam hayk'appas Ispañamanta awqakuna chay llaqtata tarirqaptinku, chinkaykurqan. 1911 watapi USA-manta wiñay kawsay yachaqmi, Hiram Bingham, tarirqan; llapan Pacha runakuna musyananpaq. Kunanqa tukuy tiksi muyumanta Piruwman hamuykuq karu puriqkunap lliwmanta aswan watukusqanmi llaqta.
1986 watapis UNESCO nisqa Tukuy runakunap qhapaq kaynin rimarirqan.
2007 watapi 7 ñiqin anta situwa killapi p'unchawpi Bernard Weber sutiyuq runap paqarichisqan New Open World Corporation (NOWC) nisqa Suwisa ruruchina Machu Pikchutaqa Musuq Qanchisnintin Tiksimuyu Achachilla nisqap huk achachillanmi kanman rimarirqan.