Ahtum

Ahtum (u nekim izvorima beležen i kao Ohtum, Achtum ili Ajtony - Ajtonj) je bio banatski vojvoda, odnosno vladar Banata u jedanaestom veku, i bio je potomak bugarskog vojvode Glada, koji je vladao Banatom u devetom veku. Ahtum je bio poslednji lokalni vladar koji se suprotstavio uspostavljanju neposredne vlasti Ugarske.

O njemu takođe znamo da je bio pravoslavni hrišćanin i saveznik Vizantije, i imao je vojsku sastavljenu od Kumana, Bugara i Vlaha. Ahtum je kršten u Vidinu kao pravoslavni hrišćanin, ali je i posle pokrštavanja imao sedam žena. Vladao je teritorijom između reka Moriš, Tisa i Dunav i južnih Karpata, na prostoru koji će kasnije dobiti ime Banat.

Ahtum je poražen od strane Ugarskog kraljevstva u vreme vladavine njenog prvog hrišćanskog vladara, kralja Stefana I. Datum njegovog poraza nije tačno utvrđen, pri čemu neki istoričari smatraju da se to desilo 1028., a drugi 1002. Prema istorijskoj hronici poznatoj kao Gesta Hungarorum, Ahtuma je ubio vojskovođa kralja Stefana, Čanad, sin Bobuke. Posle njegove smrti, Banat je uključen u sastav Mađarskog kraljevstva.

Glavni istorijski izvori koji govore o Ahtumu su Legenda o Svetom Gerhardu i istorijska hronika Gesta Hungarorum, koju je napisao budimski sveštenik Peter, u vreme mađarskog kralja Bele III, na kraju 12. veka.