Back Brwydr Crug Mawr Welsh Schlacht von Crug Mawr German Battle of Crug Mawr English Batalla de Crug Mawr Spanish Bataille de Crug Mawr French Battaglia di Crug Mawr Italian Slaget vid Crug Mawr Swedish
| Bitka kod Crug Mawra | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment normanskih pohoda u Walesu | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Velšani iz Gwynedda i Deheubartha | normanske snage iz gospodstava u južnom Walesu | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Owain Gwynedd Cadwaladr ap Gruffydd Gruffydd ap Rhys |
Robert fitz Martin Robert fitz Stephen Maurice FitzGerald, gospodar Lanstephana | ||||||
| Snage | |||||||
| 6000 pješaka 2000 cavalrymen |
nekoliko hiljada | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| mali | 3000 mrtvih | ||||||
Bitka kod Crug Mawra se odigrala u septembru ili oktobru 1136. u današnjem južnom Walesu između snaga velških država Gwynedd i Deheubarth na jednoj i anglo-normanskih feudalaca na drugoj strani. Velšani su digli ustanak protiv normanske (engleske) vlasti i na samom početku godine nanijeli težak poraz jednoj od normanskih vojski; tek je pogibija Richarda Fitz Gilberta de Clarea, najistaknutijeg od svih normanskih feudalaca, dala poticaj ustanicima na čije je čelo stao princ Owain Gwynedd, daleki potomak Rhodrija Velikog. Njima se priključio Gruffydd ap Rhys iz Deheubartha te su zajedno uspjeli zauzeti skoro sve normanske zamke u Ceredigionu. Kada su krenuli zauzeti grad Cardigan, suprotstavila im se normanska vojska pod Robertom fitz Martinom. Velšani su, međutim, u prethodnim decenijama dobro upoznali normansku taktiku i način ratovanja, tako da je i u njihovoj vojsci bilo relativno mnogo oklopljenih vitezova na konjima. Normani su poraženi, a povlačenje preko rijeke Telfi se pretvorilo u katastrofu kada je most popustio pod težinom ljudi i konja te doveo do masovnog utapljanja. Cardigan je zauzet i spaljen, ali je Robert fitz Martin uspio sačuvati zamak. Bitka kod Crug Mawra je, međutim, na duže vrijeme zaustavila normansku i englesku ekspanziju u Wales, pogotovo njegov sjeverni dio.