Blitzkrieg

Za ostala značenja, vidi Blitzkrieg (razvrstavanje).

Blickrig (nem. Blitzkrieg, u prevodu „munjeviti rat“) je popularan naziv za operativnu vojnu doktrinu koja predviđa upotrebu mobilnih snaga koje napadaju koristeći brzinu i iznenađenje kako bi onemogućile neprijatelja da blagovremeno uspostavi koherentnu odbranu. Vojne doktrine bazirane na teoriji blickriga razvijene su posle Prvog svetskog rata kao metod za izbegavanje pozicionih rovovskih borbi u budućim sukobima.

Blickrig je po prvi put u velikom obimu primenjen od strane nemačkog Vermahta tokom Drugog svetskog rata. Ratne operacije na samom početku rata, kao što su napad na Poljsku, napad na Francusku i Operacija Barbarosa su bile veoma uspešne zahvaljujući iznenadnim prodorima, nespremnosti neprijatelja i njegovoj nesposobnosti da blagovremeno reaguje u odnosu na ovu superiornu nemačku vojnu doktrinu. Tokom napada na Francusku, nemačke jedinice suočile su se sa brojčano nadmoćnijom francuskom vojskom koja je imala veći broj tenkova od kojih su mnogi bili ravnopravni protivnici, pa čak i superiorni u odnosu na nemačke tenkove. Strategija blickgira koju su nemačke jedinice do tančina sprovele tokom Bitke za Francusku omogućila je brzu nemačku pobedu, iako je odnos snaga najavljivao dugotrajnu kampanju sa velikim gubicima. Ovakvi uspesi nemačke armije na samom početku Drugog svetskog rata u potpunosti su potvrdili ispravnost primene i efikasnost taktike blickriga. Međutim, posle početnih uspeha u napadu na SSSR jedinstvo nemačkog Vermahta je narušeno. Nemački general Hajnc Guderijan, koji je bio jedan od prvih zagovornika blickriga razrešen je dužnosti 25. decembra 1941. god. nakon što je odobrio povlačenje svojih jedinica uprkos Hitlerovom naređenju da se do „poslednjeg čoveka“ brani svaki pedalj osvojene teritorije. Ovaj sukob razotkrio je fundamentalnu razliku u shvatanju načina vođenja rata između Hitlera i generala Vermahta. Hitlerov postupak prema Guderijanu i drugim nemačkim generalima je narušio dotadašnje međusobno poverenje zbog čega su njihovi odnosi, od tog trenutka, pa na dalje bivali sve lošiji i lošiji. Posle nemačkog prelaska u defanzivu na Istočnom frontu, taktika blickriga se sve ređe primenjivala. Od 1943. uglavnom je primenjivana u lokalnim kontranapadima koji su imali odbrambeni karakter i u nekoliko ofanziva koje su unapred bile osuđene na propast.

Metod blickriga oslanjao se na manevar, a ne na iscrpljivanje, kao sredstvo za pobedu nad protivnikom. Zbog toga je blickrig na prvom mestu podrazumevao koordinaciju između više rodova vojske i koncentraciju mobilnih snaga na ključnoj tački fronta. Na pravcu napada neprijateljsku liniju fronta probijali su oklopni klinovi podržani pešadijom i artiljerijom dok je dalje brzo napredovanje omogućavalo aktivno dejstvo bombardera za blisku podršku koju su bili u direktnoj radio vezi sa kopnenim jedinicama koje su predvodile napad. Ovakva taktika zahtevala je konstruisanje specijalnih oklopnih vozila za artiljerijsku podršku pešadiji, razvoj novih metoda komunikacije kao i efektivnu decentralizaciju komandne strukture. Generalno gledano blickrig operacije bile bi nemoguće bez razvoja motorizovane pešadije, samohodne artiljerije i službe za održavanje ratne tehnike u poljskim uslovima kako bi se omogućilo brzo napredovanje oklopnih jedinica. Nemačke snage su izbegavale direktan sukob sa neprijateljem dajući prednost presecanju neprijateljskih komunikacija, uništavanju sistema veze, logističke podrške i smanjenju morala neprijateljskih snaga. Tokom bitke, blickrig nije ostavljao drugi izbor slabo pokretnim odbrambenim snagama nego da se skoncentrišu u odbrambene džepove gde su najčešće bile opkoljene, a zatim i uništene od strane nemačke pešadije koja je išla iza tenkova.