Back حكومة المديرين الفرنسية 1795–1799 Arabic حكومة المديرين الفرنساويه 1795–1799 ARZ Fransa Direktoriyası Azerbaijani Директория Bulgarian Directoire Breton Directori francès Catalan Direktorium (Francie) Czech Direktoriet Danish Direktorium (Frankreich) German Διευθυντήριο (Γαλλία) Greek
| Direktorij Directoire | |
|---|---|
| Izvršna vlast Prve Republike | |
.svg) | |
| Historija | |
| Osnovano | 2. studenog 1795. |
| Raspušteno | 10. studenog 1799. |
| Prednik | Nacionalni konvent |
| Sljednik | Konzulat s Napoleonom kao Prvim konzulom |
Direktorij (francuski: Directoire) je bila vlada Prve Republike tokom srednjeg perioda Francuske revolucije. Brojeći ukupno pet članova, tek je Lazare Carnot tokom godina stekao reputaciju uspješnog direktora, iako ih je bilo ukupno trinaest. Direktorij je kao izvršno tijelo naslijedio Nacionalni konvent, a prethodio je Konzulatu. Trajao je ukupno od 2. studenog 1795. do 10. studenog 1799. godine, kada ga je zbacio Napoleon Bonaparte.
Direktorij je isprva imao uspjeha u vanjskoj politici, pogotovo nakon Napoleonovih pohoda u Italiji. Francuska je u tom periodu anektirala Belgiju i zapadnu obalu Rajne, a u Švicarskoj, Nizozemskoj i većem dijelu Italije je uspostavila satelitske režime. Osvojena područja bila su prisiljena Francuskoj davati velike količine novca, bez kojega bi francuska državna blagajna bankrotirala. S druge strane, unutrašnja politika je s lošeg prešla na gore, a Direktorij je na krizu odgovorio represijom.
Direktorijski period bio je obilježen ekonomskom krizom, a zemlju su pogodile glad i brojni nemiri zbog propasti usjeva 1795. godine. Inflacija je divljala tako da je papirnati novac devalvirao do 1% svoje nominalne vrijednosti. U regiji Vendée izbio je građanski rat. Vojska je ustanak ugušila masakrom tisuća civila, koji su često utapani. Vlada je ugušila kritičare, njihove klubove i novine. Jedna od žrtava bio je i Gracchus Babeuf, glavni predstavnik siromašnih građana. Rat Prve koalicije protiv Britanije i njezinih saveznika samo je produbio krizu i doveo do izrazito nepopularne mjere novačenja mladih muškaraca. Godine 1799., francuski protivnici su ostvarili seriju pobjeda i gurnulu Francuze natrag u njezine granice. Jedina svijetla točka u tom periodu bili su, naizgled, Napoleonovi pohodi, no nakon što su Britanci potopili njegovu flotu i zarobili njegovu vojsku u Egiptu, došlo je do problema. Direktorij je ubrzo ostao bez ikakve podrške. U studenom 1799., Napoleon Bonaparte se vraća u Pariz i u državnom udaru svrgava Direktorij.
Suvremena ocjena Direktorija, kako u francuskoj tako i svjetskoj historiografiji, uglavnom je negativna, navodeći sumarno kako se radilo o vladi temeljenoj na egoističnim interesima, a ne vrlinama, odnosno vladi koja je izgubila svaki dodir s revolucionarnim idealima koje je trebala predstavljati. Uspjesi Direktorija bili su minorni tako da je on danas postao sinonim za političku nesposobnost i oportunizam u Francuskoj.
Direktorijski stil poseban je period unutar neoklasicizma koji se odnosi na stil u arhitekturi i dekorativnim umjetnostima koji se razvio u tom periodu.
- Popis direktora
Direktorij je brojao ukupno pet direktora. Tokom četiri godine, ukupno je trinaest osoba obnašalo dužnost direktora: